Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm Lớp 1

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN KRÔNG ANA
 TRƯỜNG TH HÀ HUY TẬP


 BÁO CÁO NỀ NẾP DẠY HỌC, HOẠT ĐỘNG SƯ PHẠM CỦA GIÁO VIÊN VÀ 
 CÔNG TÁC
 SÁNGGIÁO KIẾN DỤC PHÁP KINHLUẬT NĂM HỌCNGHIỆM 2012 - 2013
 ĐỀ TÀI: MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG 
 CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 1 
 Họ và tên: VÕ THỊ HỢP Dray Sáp, tháng 3 năm 2013
 Đơn vị công tác: Trường TH Hà Huy Tập
 Trình độ đào tạo: Đại học
 Môn đào tạo: Giáo dục tiểu học
 STT MỤC LỤC Số trang
 I Phần mở đầu:
 I.1 Lý do chọn đề tài. 3
 Dray Sáp, tháng 2 năm 2015
 I.2 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. 4
 I.3 Đối tượng nghiên cứu. 4
 I.4 Giới hạn phạm vi nghiên cứu. 4
 1 Phần mở đầu
 I.1 Lí do chọn đề tài:
 Giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học có một vị trí vô cùng quan trọng trong việc hình 
thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo 
đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học sinh học các bậc học 
tiếp theo.
 Ngoài việc tổ chức, hướng dẫn các hoạt động học tập của học sinh, giáo viên 
chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong các 
buổi sinh hoạt, giao lưu tập thể,và cả hoạt động học tập ở nhà của học sinh. Vì vậy 
công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là rất nặng nề, rất vất vả và vô 
cùng phức tạp, trong việc giúp học sinh hình thành nhân cách và phát triển toàn diện. 
Đặc biệt ở lứa tuổi học sinh tiểu học, các em còn nhỏ. Giáo viên chủ nhiệm là người 
thay mặt nhà trường, cha mẹ để quản lý, giáo dục các em, đồng thời là người bạn tốt, 
là nhân vật trung tâm để hình thành nhân cách và phát triển toàn diện cho học sinh. 
Giáo viên Tiểu học là người trực tiếp chủ nhiệm và giảng dạy nhiều trên lớp. Thời gian 
tiếp xúc với các em nhiều, dễ quan tâm theo dõi, uốn nắn những gì mà các em còn 
thiếu sót. Ngoài việc truyền đạt kiến thức, người giáo viên còn phải làm tốt công tác 
chủ nhiệm của mình bằng trái tim nhân hậu, hiểu biết tâm lí lứa tuổi, sở trường của 
từng em đưa các em hòa nhập với cuộc sống cộng đồng trong xã hội. Tất cả điều đó 
góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học trong giai đoạn hiện nay.
 Là một giáo viên chủ nhiệm, người “Ươm mầm, gieo hạt”để đào tạo ra những chủ 
nhân tương lai cho đất nước. Trong nhiều năm qua làm công tác chủ nhiệm, tôi đã đi 
sâu về nghiên cứu và áp dụng vào thực tiễn, luôn nghĩ phải làm gì để giúp các em 
“Mỗi ngày đến trường là một niềm vui” và học tập được tốt hơn. Với suy nghĩ này, tôi 
đã chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp 1 ”. Mong được 
chia sẻ và nhận được những đóng góp chân tình từ các thầy giáo, cô giáo.
 I.2 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
 a. Mục tiêu: 
 Tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng 
vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong công tác giáo dục toàn diện. Đề tìm ra những 
giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, nhân cách và các kĩ năng sống 
 3 động, tự giác của học sinh trong học tập. Đây là một vấn đề nóng bỏng cần phải thực 
hiện nhanh và đúng cách để những thế hệ do chúng ta đào tạo là những người làm chủ 
tương lai, đất nước, biết xây dựng quê hương và đưa trình độ hiểu biết của toàn dân đi 
lên sánh được với các nước phát triển trên thế giới. Đặc biệt là giáo dục ở các vùng 
miền nông thôn và miền núi. Qua đổi mới các phương pháp dạy học sẽ giúp các em 
học sinh nông thôn, HS dân tộc thiểu số mạnh dạn, tự tin hơn trước đám đông, biết 
cách tự đánh giá việc học của mình cũng như biết đánh giá kết quả học tập của các bạn 
khác. Từ đó các em có tính chủ động hơn trong học tập và biết phấn đấu thi đua nhau 
để việc học có kết quả cao hơn .
 II. 2 Thực trạng:
 a. Thuận lợi, khó khăn
 * Thuận lợi: 
 Được BGH tin tưởng phân công nhiều năm làm công tác chủ nhiệm nên mỗi 
năm lại có thêm một ít kinh nghiệm và bài học cho lớp kế theo.
 Đa số học sinh được học đúng địa bàn, nhà gần trường đi lại thuận tiện.Các em 
có cùng độ tuổi, ngoan hiền, ý thức tốt trong học tập và rèn luyện đạo đức, có ý thức 
xây dựng tập thể, có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau trong mọi hoạt động cùng với sự 
nỗ lực phấn đấu không ngừng của giáo viên và toàn thể học sinh đã và đang có nhiều 
thành quả về chất lượng giáo dục toàn diện. 
 * Khó khăn:
 - Có một số em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, bố mẹ đi làm ăn xa gửi con cho 
ông bà, một số em hay nghỉ học về vấn đề sức khỏe. Đặc biệt một số gia đình bố mẹ li 
hôn, nhiều gia đình khoán trắng cho giáo viên, các em sống thiếu thốn về mặt tình cảm 
lẫn tinh thần. 
 b. Thành công, hạn chế
 * Thành công
 - Kích thích tính ham học của học sinh, tích cực, chủ động sáng tạo trong học 
tập. 
 - Tự tin trước các bạn trong lớp, khi trình bày ý kiến của mình. Tham gia các 
hoạt động tích cực như nuôi heo, làm kế hoạch nhỏ 
 5 Ví dụ: Em Thái, Đức Phúc, Trung Nguyên... tôi luôn tạo ra sự gần gũi với các em 
hơn, bởi giáo viên là người tiếp xúc với học sinh còn nhiều hơn cha mẹ. Vì vậy, giáo 
viên chủ nhiệm không chỉ là người dạy chữ mà còn dạy học sinh nhiều điều tốt đẹp 
khác và cũng là người hiểu được tâm tư, tình cảm của trẻ nhiều nhất. Làm tốt công tác 
chủ nhiệm, giáo viên ngăn chặn được trẻ bỏ học... đồng thời phát huy được những 
năng khiếu tiềm ẩn ở các em. Từ đó các em thích đi học và thích học hơn và luôn yêu 
thương đoàn kết quan tâm gắn bó từng thành viên trong lớp như tự làm các thiệp chúc 
mừng bạn dịp sinh nhật, thăm bạn bị ốm... xây dựng môi trường dân chủ: đẩy mạnh 
công tác trao đổi giữa các học sinh với nhau, giữa các tổ nhóm thiết lập mối quan hệ 
giữa thầy và trò cùng nhau thảo luận trao đổi để tìm ra tiếng nói chung, luôn biết lắng 
nghe, tôn trọng những nguyện vọng chính đáng. Thường xuyên khen, nhắc nhở đúng 
người đúng việc, lấy động viên làm trọng khắc phục những việc chưa làm được. Tổ 
chức, bồi dưỡng tinh thần giúp đỡ bạn, qua các phong trào “Giúp bạn cùng tiến”, như 
thu gom giấy vụn, nuôi heo đất gây quỹ tặng bạn nghèo. Để các em thấy được trường 
học chính là ngôi nhà thứ hai của các em. 
 Vì thế trường học ngoài việc dạy dỗ, giáo dục vừa là “Cái nôi nuôi dưỡng tâm 
hồn”, chỗ dựa tinh thần vững chắc để các em khi đến trường là tìm thấy niềm vui ở 
bạn bè, thầy cô giáo. Thầy cô giáo thể hiện được vai trò chủ đạo trong giáo dục, đôn 
đốc, hướng dẫn và kích lệ tinh thần học cho học sinh khi học tập, vui chơi đồng thời 
vai trò của người học giúp cho phụ huynh học sinh thấy được trách nhiệm gia đình đối 
với tương lai con trẻ. Tạo sự thống nhất trong xã hội. “Học tốt, dạy tốt” khơi dậy và 
phát huy niềm tự hào, lòng tự trọng, khẳng định trách nhiệm của những nhà giáo trong 
việc đào tạo thế hệ trẻ trở thành những con người lao động sáng tạo, những con người 
có ích cho xã hội, góp phần xây dựng quê hương đất nước. Giáo dục là sự nghiệp 
chung của Đảng Nhà nước và toàn dân nhưng người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ giáo 
dục là nhà giáo. Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng nói: “Nghề dạy học là nghề cao quý 
trong các nghề cao quý, nghề sáng tạo trong các nghề sáng tạo, vì nó sáng tạo ra những 
con người sáng tạo”. Nhiệm vụ của thầy cô giáo rất quan trọng và rất vẻ vang. Bởi 
vậy, thầy giáo, cô giáo cần ý thức trách nhiệm lớn lao của mình để từ đó không ngừng 
bồi dưỡng nâng cao phẩm chất đạo đức hoàn thành tốt sự nghiệp “trồng người”, xứng 
đáng là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
 7 - Trên cơ sở đó giúp các em tập luyện trong đời sống thực tế, hình thành các 
hành vi, tập quán hành vi lành mạnh, góp phần tạo nên lối sống phù hợp với các chuẩn 
mực đạo đức văn hóa.
 Nếu thực hiện tốt các nhiệm vụ trên chúng ta đã và sẽ đạt được những viên gạch 
hồng đầu tiên trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng hình thành cơ sở ban đầu của tư 
cách đạo đức người công dân, người chiến sĩ, những người chủ tương lai của đất nước, 
của dân tộc. Các em cũng hiểu bổn phận, nghĩa vụ, trách nhiệm của mình trong các 
mối quan hệ xã hội, đòi hỏi trong giao tiếp ứng xử phải tuân theo các chuẩn mực đạo 
đức.
 * Cụ thể là:
 + Các hành vi ứng xử về thái độ biết kính trọng, lễ phép với ông bà, cha mẹ, thầy 
giáo, cô giáo, anh chị em...
 + Có thái độ tốt với các mối quan hệ nhà trường bạn bè, cộng đồng, làng xóm, 
đoàn thể, xã hội, với công việc hàng ngày.
 + Thái độ và giữ gìn tài sản công cộng, với môi trường, với các di sản văn 
hóa, với thiên nhiên.
 + Ý thức về nghĩa vụ đối với Tổ quốc, đối với dân tộc.
 + Ý thức đối với trách nhiệm bổn phận, lợi ích chính đáng của bản thân 
 Ngoài môn Đạo đức, tất cả các môn học khác ở Tiểu học, đặc biệt là môn Tiếng 
Việt, Tự nhiên và Xã hội, môn Toán đều có khả năng tiềm tàng, nếu được khai thác 
tốt, đúng hướng, giáo dục đạo đức. 
 Chẳng hạn ở môn Tiếng Việt qua các câu chuyện kể, các bài văn, bài thơ có nội 
dung phong phú, sinh động ca ngợi vẻ đẹp của đất nước, ca ngợi văn hóa, các tập quán 
truyền thống tốt đẹp của đất nước, của dân tộc nếu được khai thác, tiến hành đúng đắn 
sẽ mở rộng được kiến thức về đạo đức, về truyền thống văn hóa, về kinh nghiệm, lối 
sống mang tính dân gian, Tất cả sẽ giáo dục, bồi dưỡng cho học sinh tình yêu quê 
hương đất nước, lòng tự hào dân tộc và kể cả các chuẩn mực sơ giản trong giao tiếp, 
ứng xử về đạo đức.
 - Làm cho học sinh Tiểu học nhận thấy rằng cần làm cho hành vi ứng xử của 
mình phù hợp với lợi ích của xã hội. Giúp cho các em lĩnh hội các lý tưởng đạo đức, 
các nguyên tắc đạo đức, các chuẩn mực đạo đức để đảm bảo sự phù hợp đó.
 9 Trong mỗi tiết học, tôi luôn bao quát lớp để nắm được mức độ hiểu bài của tất 
cả các đối tượng học sinh. Nếu em nào chưa hiểu tôi có kế hoạch phụ đạo ngay. Bất 
cứ một vấn đề nào cần giải quyết, tôi đều để cho học sinh tự suy nghĩ, tìm cách giải 
quyết. Đặc biệt, không được làm hộ, nếu gặp khó khăn tôi có thể gợi mở giúp học 
sinh. Đồng thời chú ý ở mọi đối tượng học sinh và giao nhiệm vụ cụ thể cho từng học 
sinh làm bài theo nguyên tắc đi từ dễ đến khó. Luôn chú trọng công tác bồi dưỡng học 
sinh năng khiếu, kèm cặp học sinh chưa hoàn thành kiến thức kỹ năng của bài. 
 Ví dụ: Học sinh nào hoàn thành kỹ năng, kiến thức tốt làm 4 phép tính; Học 
 sinh nào chưa thành kỹ năng, kiến thức làm 3 phép tính. Ra bài tập theo hướng chuẩn 
 kiến thức kĩ năng. Như thế các em có thể làm hoàn thành bài cùng một lúc không 
 ngại với bạn, từ đó các em có niềm tin và sẽ cố gắng hơn trong học tập. 
 * Xây dựng chỉ đạo việc học tập của học sinh thông qua phong trào “Đôi bạn cùng tiến”
 Nhằm nâng cao thái độ học tập và tinh thần giúp đỡ lẫn nhau trong học tập giữa các học sinh 
góp phần thực hiện tốt mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục. Nhằm giúp cho học sinh rèn 
luyện tác phong để trở thành người có đạo đức tốt và có ích cho xã hội.
 Nhằm giảm bớt tình trạng vi phạm nội quy của học sinh. 
 •Đôi bạn cùng tiến 
 Lớp sẽ chọn ra những “Đôi bạn học sinh” cùng hỗ trợ lẫn nhau trong học tập hay gọi 
là “Đôi bạn cùng tiến”
 - Gồm 2 HS. Trong mỗi “Đôi bạn cùng tiến” phải có: một học sinh có đạo đức tốt và 
hoàn thành kỹ năng, kiến thức sẽ kèm một em chưa hoàn thành kỹ năng,kiến thức của bài. 
 - Những “Đôi bạn” được công nhận đạt “Đôi bạn cùng tiến” phải đạt được những yêu 
cầu sau:
 - Trong hai học sinh phải có một học sinh đạt thành tích học tập tiến bộ hơn trước và 
học sinh còn lại phải duy trì được thành tích học tập như học kì sau tiến bộ hơn học kì trước.
 - Cả hai học sinh phải có đạo đức tốt, hoặc có sự chuyển biến tích cực về đạo đức. Nếu 
như kết quả học tập có tiến bộ nhưng đạo đức không tốt thì vẫn không được công nhận đạt “Đôi 
bạn cùng tiến”
 * Đối với những học sinh học yếu:
 Tôi đã “Tìm hiểu nguyên nhân học yếu là do đâu?” từ đó lập kế hoạch cụ thể 
 để phụ đạo giúp các em lấp lỗ hổng kiến thức, như: 
 Giảng lại bài các em chưa hiểu. Tăng cường luyện đọc nhiều với những em còn 
chậm môn Tiếng Việt 
 11