Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học cho học sinh Lớp 1

 Ứng dụng CNTT trong dạy học cho học sinh lớp 1
 A. ĐẶT VẤN ĐỀ
 I. Lý do chọn đề tài
 Bậc tiểu học là bậc học nền tảng của nền giáo dục quốc dân, trong đó lớp 
1 góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển 
nhân cách của học sinh Tiểu học. Nền móng có vững chắc thì ngôi nhà mới Dạy 
học lớp 1 có nhiệm vụ rất lớn lao là trao cho các em cái chìa khóa mở cánh cửa 
tri thức. Đặc biệt năm học 2020- 2021 là năm đầu tiên thực hiện Đổi mới 
chương trình và Sách giáo khoa lớp 1 thì trò của lớp 1 càng trở nên quan trọng 
và cần vững chắc hơn bao giờ hết. Môn Toán còn góp phần giáo dục lý trí và 
đức tính tốt như: trung thực cần cù, chịu khó, ý chí vượt khó, tìm tòi sáng tạo và 
nhiều kĩ năng tính toán cần thiết để con người phát triển toàn diện trong thời đại 
mới. Môn Tiếng Việt giúp các em biết đọc, biết viết, biết vận dụng những điều 
đã học vào cuộc sống. Các môn học còn lại: Tự nhiên và xã hội, Đạo đức, Âm 
nhạc, Mỹ thuật, Giáo dục thể chất, Hoạt động trải nghiệm cung cấp cho các em 
những kiến thức sơ giản về cuộc sống xung quanh trong đó chú trong thực hành 
theo phương châm của bộ sách Cánh Diều “Mang cuộc sống vào bài học; Đưa 
bài học vào cuộc sống”.
 Vì thế việc cải tiến PPDH là một vấn đề cần thiết nhằm cuốn hút học sinh 
say mê, tự giác chiếm lĩnh kiến thức, phát huy năng lực, sự sáng tạo của mình. 
Xuất phát từ yêu cầu đó, để giờ học diễn ra nhẹ nhàng tự nhiên, chất lượng hơn, 
thì người GV phải biết cải tiến PP và điều kiện học tập. Trong vô vàn cách đổi 
mới phương pháp, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong các giờ học nói 
chung của bậc Tiểu học và lớp 1B của tôi nói riêng như 1 luồng gió mới đem lại 
sự hứng thú, say mê tìm tòi, mang lại hiệu quả và chất lượng cao cho các giờ 
học. Để nâng cao chất lượng giảng dạy, đổi mới phương pháp theo đúng tinh 
thần Đổi mới chương trình và Sách giáo khoa phổ thông, là một giáo viên với 
lòng nhiệt tình và mong muốn góp một phần sức lực, trí tuệ nhỏ bé của mình 
vào việc ứng dụng CNTT trong giảng dạy cho học sinh tiểu học, đặc biệt là học 
sinh lớp 1. Bản thân tôi luôn trăn trở với suy nghĩ làm thế nào để giờ dạy của 
mình thu hút được sự chú ý của học sinh, làm thế nào để tiết học sinh động, hấp 
dẫn? Và sự xuất hiện của công nghệ thông tin đã giúp tôi tháo gỡ những băn 
khoăn này.
 Vì vậy, qua 1 năm ứng dụng CNTT vào giảng dạy, tôi đã đúc rút ra 1 số 
bài học kinh nghiệm của bản thân về ứng dụng CNTT vào dạy học cho học sinh 
lớp 1. Tôi mạnh dạn viết những đúc rút đó thành sáng kiến kinh nghiệm “Ứng 
dụng CNTT trong dạy học cho học sinh lớp 1”.
 1/15 Ứng dụng CNTT trong dạy học cho học sinh lớp 1
 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
 I. CƠ SỞ LÍ LUẬN
 Ngày nay, công nghệ thông tin ngày càng phát triển thì việc ứng dụng 
CNTT vào tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội là tất yếu. Việc Ứng dụng 
CNTT trong giảng dạy và Giáo dục được nhiều nước trên thế giới chú trọng 
trong đó có Việt Nam. 
 Do đặc điểm tâm sinh lý và nhận thức của học sinh tiểu học : “Từ trực 
quan sinh động đến tư duy trừu tượng - từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn khách 
quan”. Nên việc ứng dụng CNTT để thiết kế những bài dạy với hình ảnh minh 
họa, video hấp dẫn luôn tạo sự yêu thích, ham học từ các con làm cho giờ học 
hiệu quả. Nhưng việc ứng dụng Công nghệ thông tin vào giảng dạy của nhiều 
giáo viên còn hạn chế, nhiều đồng chí giáo viên chưa biết ứng dụng công nghệ 
thông tin vào giảng dạy hàng ngày. 
 Trong những năm học trước đây, khi dạy các môn học: Giáo viên phải tự 
mình làm quá nhiều thao tác, dẫn đến sự mệt mỏi sau mỗi tiết học. Về phía học 
sinh tỉ lệ năm chắc kiến thức và vận dụng sau bài học chưa cao. Việc ứng dụng 
CNTT trong dạy học và giáo dục giúp:
 - Hoạt động giáo dục đạt hiệu quả cao hơn: Sự ra đời của công nghệ 
thông tin là sự tích hợp đồng thời các tiến bộ về công nghệ và tổ chức thông tin, 
đem đến nhiều ảnh hưởng tích cực cho sự phát triển của giáo dục; Công nghệ 
thông tin và đặc biệt là sự phát triển của internet mở ra một kho kiến thức vô 
cùng đa dạng và phong phú cho người học và người dạy, giúp cho việc tìm hiểu 
kiến thức đơn giản hơn rất nhiều, cải thiện chất lượng học và dạy.
 - Công nghệ thông tin thúc đẩy giáo dục mở: Công nghệ thông tin thúc 
đẩy một nền giáo dục mở, giúp con người tiếp cận thông tin đa chiều, rút ngắn 
khoảng cách, thu hẹp mọi không gian, tiết kiệm tối ưu về thời gian. Từ đó con 
người phát triển nhanh hơn về kiến thức, nhận thức và tư duy; Chương trình 
giáo dục mở giúp người dạy, người học trao đổi và tìm kiếm kiến thức một cách 
hiệu quả. Đi kèm với giáo dục mở là tài nguyên học liệu mở, giúp người học, 
người dạy kết nối với kiến thức hiệu quả dù họ ở đâu và trong khoảng thời gian 
nào. Tài nguyên học liệu mở là một xu hướng phát triển tất yếu của nền giáo dục 
hiện đaị.
 - Kiến thức đa dạng và được cập nhật thường xuyên: Nếu như trước 
đây, việc tiếp thu kiến thức được cung cấp từ sách vở và giáo viên thì hiện nay, 
nguồn kiến thức đa dạng này được cung cấp trực tuyến qua kết nối internet. 
Người thầy chủ yếu là người truyền thu kiến thức. Điều này đóng một vai trò to 
 3/15 Ứng dụng CNTT trong dạy học cho học sinh lớp 1
 a. Thuận lợi
 - Nhà trường có bàn ghế đạt chuẩn; phòng học đạt chuẩn.
 - Phụ huynh chuẩn bị đầy đủ sách, vở, đồ dùng học tập trước khi đến lớp.
 - Được sự quan tâm của phụ huynh, các ban ngành đoàn thể trong xã
 - Có hệ thống máy chiếu đầy đủ ở 100% các lớp học.
 - Có phong trào thi đua 2 tốt: “Thầy dạy tốt, Trò học chăm”, có giáo viên 
và học sinh đạt giải cao cấp huyện.
 b. Khó khăn
 - Do kinh tế khó khăn, nhiều em còn phải ở nhà với ông bà lớn tuổi, bố 
mẹ đi làm ăn xa nên sự quan tâm, chuẩn bị cho bài học khi tìm kiếm tài liệu trên 
Internet còn nhiều hạn chế.
 - Kĩ năng sử dụng các phương tiện kĩ thuật hiện đại còn gặp nhiều khó 
khăn (máy tính, đầu chiếu ) 
 - Một số bài giảng GV chọn hiệu ứng cho các slide chưa phù hợp
 - GV còn lạm dụng như : đưa nhiều tranh ảnh cho một tiết học
 - Một số GV còn lúng túng, lệ thuộc máy khi dạy, việc kết hợp giữa thầy, 
trò, hình ảnh chưa nhịp nhàng
 Chính vì những khó khăn gặp phải khi sử dụng giáo án điện tử mà giáo 
viên chỉ ứng dụng Công nghệ thông tin trong các tiết thao giảng, dự giờ hoặc khi 
cần thiết.
 c. Nguyên nhân :
 - Trình độ ứng tin học: sử dụng phần mềm Powerpoint, chèn ảnh, 
Video của nhiều giáo viên còn hạn chế. Nhưng một số giáo viên lại ngại học, 
ngại học, ngại khó, ngại khổ.
 - Để tạo được những bài dạy có hình ảnh, video đẹp, sống động, gần gũi 
với cuộc sống hàng ngày của các con lại phù hợp với bài học trên từng Slide đòi 
hỏi giáo viên phải mất nhiều thời gian chuẩn bị nên đây là điều mà đa số giáo 
viên rất ái ngại. 
 - Phần lớn giáo viên ngại sử dụng giáo án điện tử vì để có một giáo án hấp 
dẫn người học đòi hỏi người giáo viên phải có sự đầu tư về công sức trí tuệ. 
Ngoài kiến thức căn bản về vi tính, sử dụng phần mềm Powerr point, giáo viên 
cần có niềm đam mê với công việc thiết kế đòi hỏi sự sáng tạo, sự nhạy bén, tính 
thẩm mĩ để săn tìm tư liệu từ nhiều nguồn và có sự chọn lọc. Chính vì những 
khó khăn trên mà giáo viên chỉ ứng dụng CNTT khi có nhu cầu.
 3. Bảng khảo sát khi chưa ứng dụng CNTT trong những năm học 
trước
 5/15 Ứng dụng CNTT trong dạy học cho học sinh lớp 1
chúng ta biết chỉ là một giọt nước nhưng những điều chúng ta chưa biết là cả 
một đại dương. Vì vậy việc không ngừng học hỏi và sáng tạo để mỗi bài học 
mang dấu ấn cá nhân và bắt kịp xu thế trong thời đại công nghệ là nhiệm vụ 
hàng đầu của mỗi giáo viên. Mỗi giáo viên cần:
 - Không ngừng tự học, trau dồi phẩm chất đạo đức, chính trị, lối sống để 
bản thân giáo viên luôn là tấm gương mẫu mực cho HS noi theo.
 - Không ngừng tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, tự học hỏi từ bạn bè, 
đồng nghiệp để tự nâng cao trình độ chuyên nghiệp vụ của bản thân.
 - Mỗi giáo viên cần tự ý thức được việc học là cần thiết và quan trọng 
“Học, học nữa, học mãi”. Học để không bị tụt hậu; Học để tự làm mới bản thân 
mình, nâng giá trị của bản thân mình trong mắt của bạn bè, đồng nghiệp, phụ 
huynh và học sinh. Trong thời đại công nghệ, là một người thầy giỏi phải cập 
nhật không ngừng những xu thế tất yếu của thời đại để “Biết mười nhưng chỉ 
dạy một”.
 - Thường xuyên cập nhật kiến thức về chuyên môn và Tin học để tự nâng 
cao tay nghề. Mỗi giáo viên cần có kiến thức sơ đẳng về Word, Powerpoint, 
Excel để có thể tự soạn bài dạy hàng ngày của mình. Ngoài ra cần biết thêm cắt 
ảnh, cắt Video để chọn lọc được đúng thứ mình cần khi soạn bài. Mà người thầy 
lớn nhất của mỗi chúng ta là Internet, lên mạng Internet muốn học gì, muốn tìm 
gì cũng có.
 - Khi bắt tay vào soạn 1 bài có ứng dụng CNTT, giáo viên phải thật sự bị 
cuốn hút và nảy sinh thêm nhiều ý tưởng sáng tạo. Từ năm học này, dạy học 
không chỉ bó gọn trong trang sách mà quyền chủ động trong mỗi bài học giành 
cho giáo viên thì sự sáng tạo mang màu sắc riêng của mỗi giáo viên càng trở nên 
quan trọng. Sáng tạo trong ý tưởng, sáng tạo trong mỗi hoạt động dạy học để 
mỗi bài học trở nên sinh động, hấp dẫn, gần gũi mang màu sắc riêng của giáo 
viên, được sự đón nhận của học sinh và sự yêu thích của các con qua từng trang 
sách. Muốn vậy, mỗi giáo viên cần không ngừng học tập, mở mang vốn sống, 
vốn hiểu biết của mình.
 2.2. Xây dựng mô hình lớp học ứng dụng CNTT
 - 100% các tiết học hàng ngày dạng bài hình thành kiến thức mới, tôi đều 
ứng dụng CNTT, thiết kế Bài giảng điện tử để dạy từng môn học, từng bài học 
cả buổi 1 và buổi 2 với các hình ảnh, Video trong bài dạy rõ ràng, sắc nét, gần 
gũi để tất cả Hs đều quan sát và quan sát mở rộng, liên hệ thực tế và hứng thú, 
bất ngờ, ngạc nhiên với từng bài học . (Minh chứng đính kèm phần Phụ lục: 
Các minh chứng khác- MC1)
 7/15 Ứng dụng CNTT trong dạy học cho học sinh lớp 1
phụ huynh đều biết, các con được khen cũng rất tự hào, các con chưa được khen 
sẽ phấn đấu để được khen giống bạn. (Minh chứng đính kèm phần Phụ lục 
Các minh chứng khác- MC6)
 - Hàng tháng tôi đều tổ chức thi chữ đẹp, những bài viết đẹp không chỉ 
được gửi lên nhóm để phụ huynh cùng chiêm ngưỡng mà còn được trưng bày ở 
góc Chữ đẹp của lớp khiến các con rất tự hào và luôn cố gắng. (Minh chứng 
đính kèm phần Phụ lục Các minh chứng khác- MC7)
 - Đầu năm họp phụ huynh, tôi cũng hướng dẫn phụ huynh cách truy cập 
học liệu điện tử Sách giáo khoa Cánh diều Cloudbook để đăng kí, đăng nhập và 
sử dụng sách như 1 công cụ trong hoạt động học tập hàng ngày của các con.
 - Nhấn mạnh cho phụ huynh vai trò của sách điện tử: Ngoài nội dung 
giống sách giấy, phần kể chuyện, các bài toán, Đạo đức, Tự nhiên và xã hội 
còn được hoạt hình hóa bằng các video giúp người học dễ tưởng tượng câu 
chuyện, tình huống và dễ nhớ nội dung bài học. Nhờ vậy đa số phụ huynh lớp 
tôi đều đăng kí và sử dụng Sách điện tử.
 - Mỗi khi có ứng dụng mới, tôi đều triển khai, hướng dẫn phụ huynh học 
sinh cài đặt, truy cập các trang web và hướng dẫn sử dụng online cũng như 
ofline: EnetViet, Zoom, Olm.vn phục vụ rất nhiều cho việc học trực tuyến khi 
đại dịch Covid các con không thể đến trường học trực tiếp; Không chỉ vậy, tôi 
cũng luôn cập nhật và hướng dẫn phụ huynh và học sinh đăng nhập tham gia thi 
online Đấu trường Toán học Vioedu, Đánh vần tiếng Anh Spelling Bee 
Không chỉ phụ huynh lớp tôi mà học sinh lớp tôi cũng rất hào hứng, tham gia 
các cuộc thi có ứng dụng CNTT: Thi online Đấu trường Toán học Vioedu, Đánh 
vần tiếng Anh Spelling Bee với kĩ năng sử dụng máy tính cơ bản và kết quả 
đạt được trong các cuộc thi cũng rất khả quan làm nền tảng vững chắc để các 
con tham gia dự thi ở các lớp trên. (Minh chứng đính kèm phần Phụ lục Các 
minh chứng khác- MC8)
 - Trong thời gian nghỉ phòng dịch Covid, tôi đã hướng dẫn phụ huynh cài 
đặt phần mềm Zoom để 100% học sinh lớp tôi tham gia học tập đầy đủ và thao 
tác trả lời khi học trực tuyến rất nhanh nhẹn. Ngoài chấm bài qua Zalo, Zoom, 
tôi cũng sử dụng thêm các phần mềm: Google biểu mẫu, Azota Giao bài trực 
tuyến trên trang OLM.VN và thống kê kết quả học tập hàng ngày để nhắc nhở hs 
hoàn thành bài cô giao, củng cố, ôn luyện kiến thức trong suốt thời gian học trực 
tuyến ở nhà. (Minh chứng đính kèm phần Phụ lục Các minh chứng khác- 
MC9)
 9/15