SKKN Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn Khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

 Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học
 A. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu: 
 Mục tiêu phát triển giáo dục đã nêu rõ: “Đổi mới mục tiêu nội dung, 
phương pháp, chương trình giáo dục các bậc học và trình độ đào tạo, phát 
triển đội ngũ nhà giáo nhằm đáp ứng yêu cầu vừa tăng quy mô, vừa tăng 
chất lượng, hiệu quả và đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới quản lý giáo 
dục, tạo cơ sở pháp lý và phát huy nội lực phát triển giáo dục.” Trong các 
bậc học, bậc Tiểu học là bậc học có tầm quan trọng trong giáo dục cũng như 
trong đời sống của xã hội, đòi hỏi các nhà quản lý cần phải quan tâm và có biện 
pháp nâng cao chất lượng dạy học. Nâng cao chất lượng dạy học là việc làm 
bức thiết, hết sức quan trọng đối với Ban giám hiệu nhà trường nhằm hoàn 
thành có chất lượng kế hoạch nhiệm vụ năm học. 
 Muốn đạt được mục tiêu kế hoạch năm học đề ra phải thông qua hoạt 
động chủ yếu của nhà trường đó là hoạt động dạy và học. Hoạt động dạy học là 
hoạt động chính, nó chiếm nhiều thời gian nhất trong hoạt động chung của nhà 
trường. Đây là một quá trình thống nhất không thể tách rời và có tác dụng hỗ 
trợ lẫn nhau. Điều này khẳng định vai trò của người giáo viên có ảnh hưởng rất 
lớn đến chất lượng giáo dục, học tập của học sinh. 
 Tuy nhiên sự phát triển toàn diện của học sinh không chỉ phụ thuộc vào 
từng giáo viên mà nó còn phụ thuộc vào tập thể sư phạm đồng đều về mọi mặt. 
Một tập thể thống nhất trong nhà trường đó chính là tổ chuyên môn. 
 Tổ chuyên môn giúp Ban giám hiệu chỉ đạo các hoạt động sư phạm của 
một khối lớp trong nhà trường. Do đó việc chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn sẽ 
giúp giáo viên tập trung vào hoạt động chủ yếu của dạy học là dạy tốt, có như 
thế mới khắc phục được tình trạng giảm sút chất lượng đồng thời còn góp phần 
nâng cao hiệu quả đào tạo. 
 Nhưng trong thực tế, hiện nay vẫn còn một số giáo viên chưa nhận thức 
đúng về tầm quan trọng của hoạt động tổ khối chuyên môn trong nhà trường 
nên chưa tích cực tham gia đóng góp ý kiến trao đổi về chuyên môn, rút kinh 
nghiệm tiết dạy của đồng nghiệp, tạo cho khối hoạt động trầm lặng. Vì vậy, ở 
trường nào tổ chuyên môn hoạt động tích cực, năng động, sáng tạo thì trường 
đó hoạt động dạy học có chất lượng và hiệu quả cao. 
 Năm học 2020-2021 thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới, dạy 
học theo hướng phát triển năng lực của học sinh, lớp 1 thay sách giáo khoa nên 
giáo viên dạy khối lớp 1 sẽ gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy mà tổ chuyên 
môn cần hoạt động có hiệu quả để năng cao chất lượng dạy và học
 1/16 Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học
 B. PHẦN NỘI DUNG
 I . CƠ SỞ LÝ LUẬN
 1. Một số căn cứ khoa học:
 1.1.Căn cứ mục tiêu giáo dục tiểu học: 
 Giáo dục tiểu học là bậc học nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân, có 
nhiệm vụ xây dựng và phát triển tình cảm, đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể chất 
của các em, nhằm hình thành cơ sở ban đầu cho sự phát triển toàn diện nhân 
cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Luật Giáo dục (2019) quy định: 
 “Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự 
phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ 
năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở”.
 Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển rất mạnh, khả năng ứng 
dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào thực tiễn cuộc sống rất nhanh, xu thế 
toàn cầu hóa và công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Đảng ta 
đã khẳng định “Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực 
thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, là điều kiện phát huy 
nguồn lực con người - yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế 
nhanh và bền vững”. Tổ chuyên môn có vai trò quan trọng trong quá trình 
thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá, là “trung tâm” 
bồi dưỡng giáo viên nhằm giúp giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn nói 
chung và thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá 
nói riêng. Đồng thời, tổ chuyên môn là nơi quản lý trực tiếp bồi dưỡng giáo 
viên về nhận thức, chuyên môn nghiệp vụ; phát hiện ra những điểm mạnh, 
điểm yếu, thuận lợi và khó khăn của từng giáo viên trong quá trình giảng dạy 
và giáo dục. Là một bộ phận chủ yếu, giữ vai trò quyết định trong công tác bồi 
dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. Chỉ có ở tổ 
chuyên môn, giáo viên mới có điều kiện trực tiếp và thuận lợi nhất để rèn luyện 
và từng bước nâng cao trình độ tay nghề của mình. Bởi vì, sinh hoạt tổ chuyên 
môn có tính tổ chức, chủ động và mang tính tập thể cao.
 1.2. Căn cứ nhiệm vụ năm học: 
 Căn cứ Kế hoạch số 633/KH-PGDĐT-TH, ngày 28 tháng 9 năm 2020 của 
phòng GD&ĐT về Tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học 2020 – 2021 cấp tiểu 
học huyện Ba Vì; Trong năm học này nhà trường cần tập trung thực tốt một số 
nhiệm vụ trọng tâm như
 - Thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học ban 
hành theo quyết định số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05/5/2006 của Bộ trưởng 
Bộ Giáo dục và Đào tạo, tổ chức thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo 
 3/16 Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học
hiệu phải quan tâm và chỉ đạo thật tốt hoạt động của tổ chuyên môn, nhất là 
tổ chuyên môn khối 1.
 II. ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG
 1. Đặc điểm tình hình và thực trạng:
 Trường Tiểu học của tôi nằm ở phía Tây thủ đô Hà Nội, cách Hà Nội 
khoảng 60 km. Chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng chuyển biến, 
được cấp trên ghi nhận, địa phương tin tưởng và nhân dân tín nhiệm. 
 Năm học 2020 – 2021 nhà trường có tổng số 730 học sinh/20 lớp. Trường 
có 20 phòng học. Nhà trường cơ sở vật chất còn thiếu thốn gặp không ít khó 
khăn, thiếu các phòng chức năng, trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy chưa 
đầy đủ, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện nay. 
 Đội ngũ giáo viên nhà trường nhìn chung tâm huyết, có trách nhiệm cao, 
yên tâm gắn bó với nghề. Tỷ lệ giáo viên giỏi từ cấp trường trở lên đạt trên 
65%, có 1 giáo viên đã đạt giải giáo viên dạy giỏi cấp huyện. Bên cạnh đó, nhà 
trường có tỷ lệ đội ngũ giáo viên trẻ chiếm hơn 40%, đây là lực lượng có nhiệt 
huyết, có sức khỏe sẵn sàng tiếp nhận những cái mới để bổ sung tay nghề hoàn 
thiện hơn song họ cũng gặp khó khăn vì kinh nghiệm còn ít. Hiện nay không 
riêng trường tôi mà đa số ở một số trường tôi biết, hoạt động của tổ chuyên 
môn thông thường là xây dựng kế hoạch, quy định chế độ sinh hoạt, ký duyệt 
giáo án và lịch báo giảng, tổ chức dự giờ, thao giảng, tổ chức hội thảo, hội thi 
giáo viên dạy giỏi, tiến hành các hoạt động kiểm tra.nên chưa phát huy được 
hiệu quả của tổ chuyên môn chính vì thế mà ảnh hưởng đến chất lượng dạy và 
học của nhà trường. Trước tình hình thực tế đó, việc thực hiện các biện pháp để 
nâng cao hoạt động của tổ chuyên môn phát huy được hiệu quả cần phải đổi 
mới phương pháp hoạt động của tổ chuyên môn từng bước nâng cao chất lượng 
giáo dục toàn diện trong nhà trường.
 2. Mục đích và yêu cầu của điều tra thực trạng :
 2.1. Mục đích của điều tra thực trạng:
 Điều tra thực trạng nhằm mục đích tìm ra những thuận lợi và những khó 
khăn trong hoạt động chuyên môn của tổ khối lớp 1 để từ đó người làm công 
tác quản lý phải tìm ra những biện pháp quản lý chỉ đạo hoạt động chuyên môn 
ở tổ khối này đạt hiệu quả cao, đáp ứng việc nâng cao chất lượng dạy và học 
của nhà trường. 
 2.2.Yêu cầu của điều tra thực trạng: 
 5/16 Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học
 Môn Tiếng Việt Môn Toán
 Chưa Chưa 
 Số Hoàn Hoàn 
Lớp Hoàn hoàn Hoàn hoàn 
 HS thành thành 
 thành thành thành thành 
 tốt tốt
 1A 29 9 16 4 10 16 3
 1B 28 10 15 3 10 14 4
 1C 29 10 15 4 11 13 5
 1D 28 6 17 5 10 14 4
 1E 27 9 15 3 10 13 4
Tổng 141 44 78 19 51 70 20
 Nguyên nhân dẫn đến kết quả thực trạng trên :
 Học sinh mới chuyển cấp học Mầm non sang Tiểu học các em chưa 
 thích nghi được với hoạt động học là hoạt động chủ đạo nên chất lượng học tập 
 của các em chưa được đồng đều. Mặt khác, năm học này bắt đầu thay SGK, 
 nhà trường sử dụng bộ sách Cùng học và phát triển năng lực, nội dung chương 
 trình hoàn toàn mới, giáo viên vừa dạy vừa nghiên cứu tìm hiểu,... Từ đó việc 
 chỉ đạo tổ chuyên môn phải làm lại từ đầu nhất là về phương pháp dạy học. 
 Những vấn đề trên đặt ra cho người làm công tác quản lý như chúng tôi phải 
 làm sao tìm ra những biện pháp quản lý chỉ đạo hoạt động chuyên môn ở 
 khối này đạt hiệu quả, đáp ứng việc nâng cao chất lượng dạy và học của nhà 
 trường trong năm học này. 
 5. Đề xuất giải pháp.
 Từ kết quả điều tra thực tế của trường nêu trên. Tôi đưa ra các giải pháp 
 chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở 
 trường như sau: 
 - Tìm hiểu, phân công giáo viên dạy lớp 1 phù hợp
 - Chọn và bồi dưỡng cho tổ trưởng chuyên môn:
 - Chỉ đạo tổ trưởng xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:
 - Chỉ đạo nội dung sinh hoạt chuyên môn.
 - Tham gia sinh hoạt cùng tổ chuyên môn và đánh giá sinh hoạt tổ 
 chuyên môn từng tháng, từng kỳ.
 - Công tác phong trào
 7/16 Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học
 Tổ trưởng là người có tâm với nghề, nhiêt tình trong công tác, chấp hành 
tốt các quy định của ngành, có tinh thần trách nhiệm cao trong công viêc. 
Người tích cực đi đầu, xung phong gương mẫu trong mọi hoạt động, có kiến 
thức vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, làm viêc luôn 
có kế hoạch. Là người nhiêt tình, kiên quyết, dám quyết định, am hiểu công 
viêc,chịu trách nhiêm với công viêc đồng thời có nhiều đóng góp trong viêc 
xây dựng tâp thể vững mạnh. Người bạn đồng hành, đồng chí chân thành, sẵn 
sàng giúp đỡ đồng nghiêp về tinh thần lẫn vât chất và điều cốt lõi là phải biết 
động viên tinh thần, khích lệ sự cố gắng phấn đấu của mọi thành viên trong tổ.
b) Bồi dưỡng tổ trưởng chuyên môn:
 Điều quan trọng là người tổ trưởng phải có uy tín, được tập thể tín nhiệm
Biết điều hành các hoạt động của tổ khối một cách khoa học, hiệu quả. Vì vậy 
tôi quan tâm đến việc: Bồi dưỡng năng lực tổ chức, chỉ đạo chuyên môn trong 
tổ. Đó là các kiến thức, kĩ năng xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch tổ theo 
năm học, tháng, tuần; bồi dưỡng về nghiệp vụ kiểm tra nội bộ. Bồi dưỡng 
những kĩ năng tổ chức, sắp xếp nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn cho cả năm 
học, cho từng buổi cụ thể. Bồi dưỡng năng lực tổ chức, điều hành một buổi 
sinh hoạt chuyên môn, tổ chức một chuyên đề, một cuộc thi trong tổ; một số kĩ 
năng ra đề kiểm tra cho học sinh trong các đợt kiểm tra định kì, phân công 
nhiệm vụ cho các thành viên trong tổ đúng người, đúng việc; kiểm tra, đôn đốc 
để điều chỉnh và giúp đỡ giáo viên một cách kịp thời; Bồi dưỡng kĩ năng đánh 
giá giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học.
 * Giải pháp 3: Chỉ đạo tổ trưởng xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:
 Ngay từ đầu năm học tôi chỉ đạo tổ trưởng tổ 1 xây dựng kế hoạch tổ 
chuyên môn dựa trên cơ sở cụ thể hóa kế hoạch năm học, kế hoạch chuyên 
môn, kế hoạch bồi dưỡng của nhà trường. Khi xây dựng cần căn cứ vào điều 
kiện thực tiễn của nhà trường, tình hình đội ngũ giáo viên, điều kiện về cơ sở 
vật chất và thực tiễn học sinh trong tổ. Trong kế hoạch tổ chuyên môn thì nội 
dung sinh hoạt chuyên môn là một phần quan trọng. Nội dung này phải thể 
hiện được những công việc cần làm cho cả năm học và bổ sung những vấn đề 
nhà trường chỉ đạo hoặc nảy sinh như:
 - Tăng cường biện pháp bồi dưỡng học sinh năng khiếu và phụ đạo học sinh 
chưa hoàn thành môn học sau mỗi lần kiểm tra định kỳ; dạy học theo nhóm 
đối tượng học sinh.
 - Đổi mới phương pháp dạy học, dạy học theo hướng phát triển năng lực.
 9/16