SKKN Một số biện pháp phát triển phẩm chất năng lực môn GDTC cho học sinh Lớp 1

 BẢNG TÓM TẮT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 1. Tên đề tài: Một số biện pháp phát triển phẩm chất năng lực môn 
GDTC
 cho học sinh lớp 1 tại trường tiểu học Nguyễn Bá Ngọc
 2. Nội dung, lĩnh vực nghiên cứu: Phát triển Phẩm chất năng lực cho 
học
 sinh lớp 1 môn GDTC
 3. Tác giả
 - Họ và tên: Nguyễn Thị Vân
 - Chức vụ: Giáo viên
 - Nhiệm vụ công tác: Giáo viên thể dục
 4. Nội dung tóm tắt:
 - Sáng kiến đưa ra một số biện pháp giúp học sinh phát triển 
 phẩm chất năng lực môn GDTC cho học sinh lớp 1 tại đơn vị 
 công tác
 5. Thời gian áp dụng.
 Năm học 2021-2022
 6. Hiệu quả mang lại.
 Tỉ lệ học sinh thích học môn giáo dục thể chất cao đồng nghĩa với 
chất lượng môn học đạt kết rất khả quan. Bước đầu các em đã hình thành 
được các kĩ năng vận động cơ bản, thói quen tập luyện.
 Qua các biện pháp đã áp dụng các em được rèn khả năng nhanh nhẹn, 
khéo léo và tạo cho các em mạnh dạn, tự tin hơn.
 Điều đáng mừng là các em rất hào hứng, chờ đợi tiết học giáo dục 
thể chất, tạo cho các em lòng yêu thích, ham mê môn học này. I. Phần Mở Đầu.
 1. Lí do chọn đề tài
 Giáo dục thể chất (GDTC)và hoạt động thể dục thể thao (TDTT) 
giữ một vai trò quan trọng trong việc phát triển con người toàn diện: có 
đạo đức, có trình độ nghiệp vụ chuyên môn, có đầy đủ sức khỏe và nâng 
cao trình độ văn hóa thể chất dân tộc. Hoạt động cơ bản của môn thể dục 
là thực hành, là luyện tập, học đi đôi với hành. Thông qua luyện tập để 
hình thành, củng cố, nâng cao kĩ năng vận động.
 Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, 
toàn diện giáo dục và đào tạo nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương 
pháp dạy và học theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, 
sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng của người học; khắc phục lối 
truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, 
cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi 
mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp 
sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại 
khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và 
truyền thông trong dạy và học”. Để thực hiện tốt mục tiêu về đổi mới căn 
bản, toàn diện GD&ĐT theo Nghị quyết số 29-NQ/TW, cần có nhận thức 
đúng về bản chất của đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát 
triển năng lực người học và một số biện pháp đổi mới phương pháp dạy 
học theo hướng này.
 Qua thời gian tiếp cận, tìm hiểu sự đổi mới của chương trình, sách 
giáo khoa giáo dục phổ thông (CTGDPT 2018), bản thân biết được: 
CTGDPT mới được xây dựng theo định hướng phát triển phẩm chất và 
năng lực của học sinh, tạo môi trường học tập và rèn luyện giúp học sinh 
phát triển hài hòa về thể chất và tinh thần, trở thành một người tích cực, 
tự tin, biết vận dụng các phương pháp học tập tích cực để hoàn chỉnh các pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn giáo dục thể chất 
nói chung và ở lớp 1 nói riêng.
 3. Đối tượng nghiên cứu:
 Các biện pháp phát triển phẩm chất, năng lực môn giáo dục thể chất 
cho học sinh lớp 1 tại trường.
 4. Giới hạn của đề tài:
 Học sinh khối lớp 1 của trường.
 5. Phương pháp nghiên cứu:
 - Phương pháp nghiên cứu lí luận (đọc tài liệu ).
 - Phương pháp phân tích tổng hợp.
 - Phương pháp điều tra.
 - Phương pháp thực nghiệm.
 - Phương pháp quan sát.
 - Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm.
 II. Phần Nội Dung.
 1. Cơ sở lí luận:
 Giáo dục thể chất góp phần hình thành các phẩm chất chủ yếu và 
năng lực chung cho học sinh; bên cạnh đó, thông qua việc trang bị kiến 
thức về sức khoẻ, quản lý sức khỏe và rèn luyện, giáo dục thể chất giúp 
học sinh hình thành và phát triển năng lực thể chất và văn hoá thể chất, ý 
thức trách nhiệm đối với sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng; 
biết lựa chọn môn thể thao phù hợp với năng lực vận động của bản thân 
để luyện tập; biết thích ứng với các điều kiện sống, lạc quan và chia sẻ với 
mọi người; có cuộc sống khoẻ mạnh về thể lực và tinh thần.
 Giáo dục thể chất giúp học sinh có kỹ năng vận động đúng, hình - Một số học sinh chưa thực sự yêu thích môn học này. Ý thức tập 
 luyện chưa cao, chưa thường xuyên luyện tập dẫn đến sức khỏe và thể lực 
 chưa tốt. Điều này ảnh hưởng đến kết quả học tập các môn học khác và 
 sinh hoạt hàng ngày.
 Ngay từ đầu năm học bản thân đã tiến hành khảo sát sự quan tâm 
 của giáo viên và sự yêu thích môn học của học sinh về môn học. Kết quả 
 như sau:
 Tổng Môn GDTC rất Quan trọng bình Không quan trọng
 số quan trọng thường
 SL TL SL TL SL TL
Giáo viên 22 12 54,5% 8 36,3% 2 9,2%
 Học sinh 112 50 44,6% 30 26,7 32 28,7%
 khối 1
 Từ kết quả trên cho thây:
 + Đối với giáo viên: Tỉ lệ giáo viên chưa coi trọng môn giáo dục 
 thể chât chiếm tỉ lệ còn, dẫn đến chât lượng giáo dục toàn diện cho học 
 sinh sẽ không có kết quả cao.
 + Đối với học sinh: 28,7% số học sinh coi môn giáo dục thể chât 
 không quan trọng đồng nghĩa với việc các em chưa có hứng thú học tập 
 môn này và kết quả học tập cũng sẽ không cao. Dẫn đến việc ảnh hưởng 
 tới sức khỏe và các môn học khác.
 Trước tình hình đó bản thân đã nghiên cứu và mạnh dạn áp dụng 
 một số biện pháp như sau:
 3. Nội dung và hình thức của biện pháp:
 a. Mục tiêu của biện pháp.
 Đổi mới phương pháp dạy học đang thực hiện bước chuyển từ Việc đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển 
năng lực thể hiện qua bốn đặc trưng cơ bản sau:
 - Dạy học thông qua tổ chức liên tiếp các hoạt động học tập, giúp 
học sinh tự khám phá những điều chưa biết chứ không thụ động tiếp thu 
những tri thức được sắp đặt sẵn. Giáo viên là người tổ chức và chỉ đạo 
học sinh tiến hành các hoạt động học tập phát hiện kiến thức mới, vận 
dụng sáng tạo kiến thức đã biết vào các tình huống học tập hoặc tình 
huống thực tiễn...
 - Chú trọng rèn luyện cho học sinh biết khai thác sách giáo khoa 
và các tài liệu học tập, biết cách tự tìm lại những kiến thức đã có, suy 
luận để tìm tòi và phát hiện kiến thức mới... Định hướng cho học sinh 
cách tư duy như phân tích, tổng hợp, đặc biệt hoá, khái quát hoá, tương 
tự, quy lạ về quen... để dần hình thành và phát triển tiềm năng sáng tạo.
 - Tăng cường phối hợp học tập cá thể với học tập hợp tác, lớp học 
trở thành môi trường giao tiếp GV - HS và HS - HS nhằm vận dụng sự 
hiểu biết và kinh nghiệm của từng cá nhân, của tập thể trong giải quyết 
các nhiệm vụ học tập chung.
 - Chú trọng đánh giá kết quả học tập theo mục tiêu bài học trong 
suốt tiến trình dạy học thông qua hệ thống câu hỏi, bài tập (đánh giá lớp 
học). Chú trọng phát triển kỹ năng tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau của 
học sinh với nhiều hình thức như theo lời giải/đáp án mẫu, theo hướng 
dẫn, hoặc tự xác định tiêu chí để có thể phê phán, tìm được nguyên nhân 
và nêu cách sửa chữa các sai sót (tạo điều kiện để học sinh tự bộc lộ, tự 
thể hiện, tự đánh giá).
 b. Nội dung và cách thực hiện biện pháp.
 Biện pháp 1: Tạo sự yêu thích học tập môn giáo dục thể chất 
cho học sinh.
 Để thực hiện có hiệu quả giờ dạy của mình thì việc học sinh có hứng 
thú học tập là một yếu tố quan trọng nhất. Có hứng thú học tập sẽ tạo sự chế, tính tình rất nhút nhát, rụt rè dẫn đến việc hạn chế về việc tiếp thu 
kiến thức, không hiểu các câu lệnh và không mạnh dạn trong luyện tập.
 Để phân loại bằng cách tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi, giới 
tính, sức khỏe của học sinh để điều chỉnh nội dung vận động trong các bài 
tập. Tránh tình trạng có em sức khỏe không tốt nhưng vẫn phải vận động 
như các bạn khỏe mạnh khác, điều này sẽ ảnh hưởng xấu tới cơ thể các 
em, tạo cảm giác sợ mỗi khi học môn giáo dục thể chất. Hoặc phân loại 
bằng cách tìm hiểu đặc điểm phát triển tố chất cơ thể như: sức nhanh, sức 
mạnh, sức bền, linh hoạt để có phương pháp dạy học thích hợp.
 Thứ tư: Đối với mỗi giờ học giáo viên phải tổ chức sao cho có sức 
lôi cuốn, hấp dẫn bằng cách lựa chọn các phương pháp, phương tiện giảng 
dạy sao cho phù hợp với đối tượng học sinh, sử dụng các phương pháp trò 
chơi, thi đua, phương pháp trực quan đẹp.
 Biện pháp 2: Mô tả chính xác các động tác bằng lời nói.
 Giải thích kĩ thuật là một phương pháp giúp học sinh hiểu và nắm 
được từng phần động tác, từ đó giúp các em tiếp thu bài tập một cách 
chính xác
 Đối tượng học sinh lớp 1 là đối tượng học bằng trực quan rất nhiều 
nên để giải thích cho các em hiểu một cách chính xác từng động tác tôi 
kết hợp vừa giải thích vừa cho các em quan sát tranh ở mỗi bài học.
 Phương pháp giảng giải là phương pháp giáo viên dùng lời nói để 
phân tích về nội dung cơ bản, trọng tâm, phương hướng vận động, phân 
tích các mấu chốt, kĩ thuật, các mối quan hệ bên ngoài, các cử động liên 
tục v.v . . đi tới việc hoàn chỉnh kỹ thuật TDTT.
 Khi thực hiện phương pháp giảng giải giáo viên cần:
 - Giúp học sinh quan sát có mục đích, hiểu và nắm được từng phần 
động tác, tạo điều kiện cho học sinh tiếp nhận chính xác về mặt kỹ thuật phải trình bày hoạt động một cách rõ ràng, nhấn mạnh điểm quan trọng 
của động tác và có tác dụng kích thích hứng thú khi thực hiện bài tập của 
học sinh. Khi hướng dẫn học sinh tập các động tác, giáo viên nên sử dụng 
phương pháp “Soi gương” nghĩa là: giáo viên đứng đối diện với học sinh, 
mặt và động tác của giáo viên là mặt và hướng động tác của học sinh.
 Đối với đối tượng học sinh dân tộc thiểu số, bản thân giáo viên phải 
phân tích và hướng dẫn kĩ các kĩ thuật động tác, các câu lệnh để các em 
hiểu
 Giáo viên thực hiện mẫu động tác
 Biện pháp 4: Tích cực vận dụng phương pháp trò chơi trong học 
tập.
 Hoạt động vui chơi đối với học sinh, nhất là học sinh lớp 1 là một 
yêu cầu hết sức cần thiết. Đây là nhu cầu tự nhiên và cấp thiết không thể 
thiếu trong cuộc sống và học tập của trẻ.
 Thông qua trò chơi mà tạo nên các hình thức giáo dục tri thức, đạo 
đức, thẩm mỹ và hoàn thiện sự phát triển cơ thể của các em. Mặt khác khi 
tổ chức trò chơi còn giúp các em giải tỏa sự căng thẳng, dồn ép. Trong quá trình tổ chức trò chơi cho học sinh giáo viên cần chú ý đến 
tính nhịp điệu của động tác để thu hút sự chú ý cao của học sinh. Những 
điểm ngây thơ của trẻ. Cần nhắc nhở học sinh chú ý đến những nét chính 
của động tác trò chơi yêu cầu.
 Học sinh chơi trò chơi vận động
 Ví dụ: Khi tổ chức trò chơi “Lò cò tiếp sức” giáo viên nhắc các em 
nhảy nhẹ nhàng bằng một chân.
 Trong việc lựa chọn hình thức trò chơi cần nêu ra những câu chuyện có nhận thức, nghị lực hình thành thói quen tập thể dục, rèn luyện thân thể 
như một nhu cầu tự nhiên để bảo vệ và nâng cao sức khỏe của bản thân.
 Đối với các em học sinh cũng vậy, hình thành thói quen tập luyện 
theo gương Bác Hồ kính yêu ngoài tăng cường sức khỏe các em còn ghi 
nhớ được nội dung bài học.
 Tập luyện có nghĩa là thực hiện kĩ thuật động tác lặp đi lặp lại nhiều 
lần, tạo kĩ thuật động tác, tạo khả năng thực hiện đúng động tác. Khi các 
em đã nắm được kĩ thuật động tác, nếu không thường xuyên tập luyện thì 
dễ bị quên dẫn đến kĩ thuật động tác sẽ sai.
 Giáo viên cần tăng cường cho các em luyện tập trên lớp, ở nhà, 
trong các buổi tập,.... Với hình thức: cá nhân, tổ, nhóm,... III. Kết luận, kiến nghị
 1. Kết luận.
 Qua kết quả thực nghiệm và thực tế giảng dạy môn giáo dục thể 
chất ở lớp 1, tôi nhận thấy: Để đạt được những kết quả trên, người giáo 
viên cần chú ý:
 - Tạo được hứng thú học tập trong các giờ học
 - Thường xuyên đọc các tài liệu, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy, 
trau dồi kiến thức môn giáo dục thể chất với các đồng nghiệp.
 - Tổ chức học tập bằng nhiều hình thức: học cá nhân, học nhóm, 
đổi mới phương pháp dạy học, phát huy tính chủ động sáng tạo của học 
sinh.
 Tôi vừa trình bày xong một số biện pháp phát triển phẩm chất , 
năng lực cho học sinh lớp 1 học tốt môn giáo dục thể chất tại trường, 
những kinh nghiệm trên của bản thân chỉ là một yếu tố nhỏ được rút ra từ 
thực tế giảng dạy, chưa phải là các giải pháp tối ưu. Tôi rất mong nhận 
được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để bản thân nỗ lực nghiên cứu, 
tìm tòi để có những kinh nghiệm hay hơn nữa phục vụ cho công tác giảng 
dạy của mình
 Tôi xin chân thành cảm ơn !
 2. Kiến nghị
 Không
 Bình thuận, ngày 20 tháng 03 năm 2022
 Người viết
 Nguyễn Thị Vân