Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm xây dựng nề nếp tốt cho học sinh Lớp 1

 1
 PHỤ LỤC II
 Mẫu báo cáo sáng kiến
 (Kèm theo Quy định về hoạt động sáng kiến trên địa bàn tỉnh Quảng Nam)
 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 BÁO CÁO SÁNG KIẾN
 ĐỀ TÀI: “Một số biện pháp nhằm xây dựng nề nếp tốt cho 
 học sinh lớp 1”
 1. Mô tả bản chất của sáng kiến:
 1.1. Các giải pháp thực hiện, các bước và cách thức thực hiện:
 Bất cứ ở lĩnh vực nào cũng vậy, nếu muốn hoạt động công việc có hiệu 
quả, cũng đều bắt nguồn từ những hoạt động có nề nếp của con người. Thì ở lớp 
1B tôi đang chủ nhiệm cũng không ngoại lệ. Việc xây dựng nề nếp lớp là điều 
kiện cần. Do vậy, muốn đạt được mục tiêu chất lượng giáo dục của lớp 1B, ngay 
từ đầu năm học tôi đã tiến hành hướng dẫn các em thực hiện nhiệm vụ theo quy 
định nề nếp đã đặt ra qua từng bước cụ thể như sau: 
 1.1.1 Tìm hiểu đối tượng học sinh.
 Để thực hiện tốt chức năng quản lí và giáo dục học sinh, việc đầu tiên của 
tôi là tìm hiểu tâm sinh lí của mỗi học sinh mà mình phụ trách từ khi mới nhận 
lớp. Tìm hiểu hoàn cảnh riêng của từng em sẽ giúp cho tôi phân loại đối tượng 
làm nền tảng cho sự phân nhóm học tập sau này như:
- Trong những ngày đầu tựu trường, tôi đã tiến hành tìm hiểu hoàn cảnh gia đình 
của học sinh, công việc làm của ba mẹ các em, số con trong gia đình, nếp sống, 
mức sống của gia đình, sự quan tâm của ba mẹ đến vấn đề học tập của con mình 
và điều kiện học tập của mỗi em, để tôi có thể tìm ra những nguyên nhân từ những 
biểu hiện của học sinh.
- Thông qua việc tìm hiểu từng đối tượng học sinh, thì thấy lớp tôi có nhiều biểu 
hiện đặc điểm riêng của từng em và tôi đã tiến hành sắp xếp giao nhiệm vụ, chỗ 
ngồi cho phù hợp, ví dụ như: 
+ Em Trần Phương Trinh rất năng động, hoạt bát có năng lực quản lí lớp tốt. 
Thường những em có năng lực tốt, được chọn làm lớp trưởng và được sắp xếp 
chỗ ngồi ở cuối lớp để tiện việc quản lí lớp.
+ Có những em cao to, tiếp thu bài rất nhanh nhưng quá hiếu động, không tập 
trung trong giờ học là tôi xếp em ngồi bàn trên sao cho không làm ảnh hưởng đến 
những bạn ngồi sau. 3
 thưa” và xưng hô đúng ngôi thứ của mình (cháu, con, em).
 + Khi nói với bạn bè thì xưng hô tên.
 + Khi nói với em nhỏ xưng anh hoặc chị 
 1.1.4. Xây dựng nề nếp học tập: 
 Học tập là nhiệm vụ hàng đầu của mỗi học sinh khi đến trường và thành 
tích học tập cũng là thước đo của quá trình rèn luyện phấn đấu của học sinh. Vì 
vậy, giáo viên chủ nhiệm cần phải sử dụng nhiều biện pháp để xây dựng nề nếp 
học tập cho các em bằng các việc làm cụ thể như sau:
 a) Xây dựng nề nếp thực hiện các thao tác trong giờ học bằng những kí 
 hiệu như:
- Tư thế ngồi học: Nếu lớp mất trật tự, giáo viên chỉ việc đưa thước lên chỉ vào kí 
hiệu vòng tay, là các em tự ngồi ngay ngắn lại và tiếp tục ngồi học.
- Thao tác đưa, đọc bài trong bảng con, đọc đánh vần, đọc trơn, đọc đồng thanh 
cũng quy định hiệu lệnh của cô giáo để các em đồng thực hiện. Với cách làm này 
sẽ giúp giáo viên bớt nhọc nhằn trong quá trình tiến hành dạy học, đồng thời rèn 
kĩ năng nghe, kĩ năng thao tác của học sinh theo tiến độ hoạt động của lớp.
 b) Chia nhóm học tập
 Chia “Nhóm học tập” ở nhà và phân công “Đôi bạn cùng tiến”. Phân công 
em có năng khiếu kèm em chưa đạt, còn rụt rè, nhút nhát để giúp các em đó có 
thể theo kịp, tiến bộ trong học tập, đồng thời giáo viên cũng giao chỉ tiêu cần đạt 
được của đôi bạn cùng tiến mỗi ngày, là nếu đôi bạn học tập nào có bạn “chậm 
tiếp thu” đạt chuẩn kiến thức hơn nửa bài mới, thì đôi bạn đó sẽ nhận được bông 
hoa điểm tốt.
Ví dụ: Môn Tiếng Việt
 Yêu cầu em đó phải tự mình hoàn thành được các âm, vần mới, từ khóa, từ 
ngữ và câu ứng dụng trong bài học. Cũng tùy thuộc vào từng giai đoạn mà yêu 
cầu mức độ hoàn thành cần đạt. 
c) Truy bài 15 phút đầu giờ: Khoảng thời gian này, nếu ai biết vận dụng tích cực 
15 phút đầu giờ thì sẽ đem lại kết quả giáo dục rất tốt. Khi đã thực hiện sinh hoạt 
15 phút đầu của lớp, yêu cầu học sinh phải thực hiện nghiêm túc và thường xuyên 
theo 2 bước:
- Bước 1: Kiểm tra dụng cụ và vở tự học ở nhà
 Khi nghe tiếng trống vào lớp, 15 phút đầu giờ, các nhóm trưởng kiểm tra 
việc đem dụng cụ học tập và vở tự học ở nhà của các thành viên trong nhóm có 
thực hiện đúng hay là chưa, cách làm như vậy sẽ dễ dàng phát hiện bạn nào hoàn 5
đứng lớp tôi cũng bớt nhọc nhằn, không khí học tập của lớp sôi nổi, tiếp thu bài 
nhanh và có hiệu quả tốt, hạn chế học sinh không tập trung. Hoạt động có nề nếp 
là phát huy được tính đồng bộ trong hoạt động của từng học sinh khi thực hiện 
nhiệm vụ học.
- Trong quá trình xây dựng bài: Việc các thành viên tham gia xây dựng bài cũng 
đưa vào thi đua lẫn nhau. Khi truyền thụ kiến thức, theo phương châm của tôi là: 
hay đưa ra các hỏi và ưu tiên dành quyền trả lời bao giờ cũng là các em chậm tiến 
bộ phát biểu trước, nhằm mục đích khuyến khích các em có tinh thần học tập tích 
cực. Ngoài ra, tôi cũng chú trọng việc đưa ra những câu hỏi mở, để giúp các em 
tự suy nghĩ, tìm tòi. Từ đó, phát huy được tính năng động của học sinh.
 - Tôi thường xuyên trao đổi với giáo viên bộ môn, học sinh đi học có đúng giờ 
không? Trong giờ học có chú ý theo dõi bài, tinh thần và thái độ học tập như thế 
nào? Để kịp thời uốn nắn, giáo dục các em.
- Cuối mỗi tuần, trong tiết sinh hoạt lớp, lớp trưởng lên nhận xét trước lớp về các 
mặt hoạt động được hình thành trên các biểu mẫu, chi tiết như sau: 
(Ở bốn tuần đầu của năm học tôi đọc cho cả lớp nghe – sau đó tôi hướng dẫn cho 
lớp trưởng tự nhận xét)
 * Cụ thể:
 Việc chấm phong trào thi đua của các tổ, các tổ trưởng chấm chéo với nhau 
và cũng quy ước, nếu trong tổ đó có một bạn thực hiện không đúng theo nề nếp 
đã quy định thì cả tổ không được điểm tốt của ngày đó.
- Về nề nếp chuyên cần: Đi học đầy đủ, đúng giờ được thưởng ghi vào biểu mẫu 
là chữ “tốt”. Vắng học hoặc đi trễ giờ: Không được ghi chữ “tốt”.
- Về học tập: Mang đủ đồ dùng học tập, hoàn thành tốt việc học tập ở nhà, phát 
biểu xây dựng bài tốt, biết hỗ trợ các bạn trong tổ hoàn thành nhiệm vụ học tập: 
Được thưởng chữ “tốt”.
- Về tự quản: Trật tự, tập trung trong giờ học và sinh hoạt, thực hiện tốt việc truy 
bài 15 phút đầu giờ,.... : Được thưởng chữ “tốt”.
- Các nề nếp khác như: thể dục, ra vào lớp, ra về, vệ sinh... nếu thực hiện đúng, 
nhanh thì ghi chữ “tốt”.
 * Cụ thể bảng theo dõi hằng ngày 7
 BẢNG THEO DÕI TUẦN ............/ THÁNG
 TỔ 1 TỔ 2 TỔ 3
 Tuần 1 Tốt Tốt Tốt
 Tuần 2 Tốt Tốt
 Tuần 3 Tốt Tốt
 Tuần 4 Tốt Tốt
 Đánh giá chung Tốt Tốt Tốt 
 1.1.5 Kết hợp với phụ huynh học sinh, tổ chức các hoạt động học tập, 
 rèn luyện và hoạt động ngoài giờ lên lớp
 Phụ huynh có vai trò rất lớn trong việc học tập và rèn luyện của học sinh. 
Khi ở nhà, phụ huynh vừa là cha mẹ, vừa trong vai trò của người thầy, người cô. 
Vì vậy, ta cần phải thường xuyên liên lạc với phụ huynh bằng cách:
- Sau khi nắm bắt tình hình học sinh của lớp, tôi liền lập kế hoạch chủ nhiệm năm 
học. Khi họp phụ huynh đầu năm, tôi cũng cần thông báo đến phụ huynh biết được 
những điểm ưu cần phát huy và một số hạn chế cần khắc phục, đồng thời phụ 
huynh cũng cần nắm rõ những chỉ tiêu phấn đấu của lớp trong năm học mà hỗ trợ 
với giáo viên chủ nhiệm cùng thực hiện để đạt được những chỉ tiêu đã đăng kí, ví 
dụ như:
+ Về học tập: Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm, tôi cũng đưa ra mục tiêu đến 
cuối năm học sinh phải đạt yêu cầu theo quy định của chương trình lớp Một là: 
Học sinh phải đọc trôi chảy, viết đúng về chữ viết và cách trình bày đúng một 
đoạn văn ngắn hay bài thơ. Đồng thời, học sinh cũng phải thực hiện thành thạo 
được các phép tính cộng, trừ trong phạm vi 100. Cũng trong cuộc họp, tôi hướng 
dẫn cho phụ huynh biết được cách đọc và viết chữ của lớp Một, vì nó mang tính 
đặc thù riêng của môn học để phụ huynh có kế hoạch bày dạy con em khi học ở 
nhà.
+ Về rèn luyện: Cũng rất cần sự hỗ trợ tích cực của phụ huynh quan tâm đến con 
em mình để thực hiện tác phong cho đúng với quy định của nhà trường.
+ Các hoạt động ngoài giờ lên lớp: Phụ huynh cũng góp phần quan trọng về mặt 
tinh thần. Vì vậy, giữa giáo viên và phụ huynh cần phối kết hợp với nhau mà giúp 
lớp tham gia phong trào thi đua do nhà trường tổ chức đạt giải. 
+ Thường xuyên thông báo tình hình kết quả học tập và rèn luyện của từng học 9
chăm lo từng tiến độ tiếp thu kiến thức của con mỗi ngày, vừa đóng vai trò của 
cha mẹ, vừa đóng vai trò của thầy cô khi các em học ở nhà.
 - Đời sống gia đình của các em tương đối đảm bảo, nên điều kiện phục vụ 
việc học hành của các em không có vấn đề gì lo ngại. 
 b) Nhược điểm 
 - Do tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, học sinh tiểu học ở 
nhà thời gian khá dài, trẻ 6 tuổi chủ yếu ở nhà nên không được học chương trình 
mầm non cho trẻ 5 tuổi, không được hướng dẫn các hoạt động làm quen học tập 
và chuẩn bị tâm lý, tinh thần trước khi vào lớp 1.
 Xuất phát từ những hoạt động của trẻ mẫu giáo sang hoạt động của học sinh 
nên các em không thể tránh khỏi những mặt hạn chế sau:
 - Nhiều em thực hiện chưa đúng quy định nề nếp tác phong khi đến lớp, 
còn hay đi học trễ, thích thì nghỉ học không có lí do, chưa nghiêm túc trong cách 
ăn mặc, đi học còn hay quên mang theo dụng cụ học tập.
 - Vì còn lứa tuổi ham chơi, nên một số em chưa có ý thức tự giác trong học 
tập và rèn luyện, làm việc gì cũng cần sự hỗ trợ của người lớn.
 - Nhiều em bị ảnh hưởng bởi cách giáo dục bạo lực trong gia đình nên 
thường có hành vi gây gỗ với bạn, nói tục...
 - Tư thế ngồi học của một số em không ngay ngắn, còn loay hoay, thiếu tập 
trung trong các tiết học, ngại phát biểu xây dựng bài. Từ đó khả năng hoàn thành 
nhiệm vụ trên lớp rất khó khăn, chưa hòa đồng trong thực hiện các hoạt động của 
tập thể lớp.
 - Một số phụ huynh vì quá bận rộn với công việc, nên chưa quan tâm đúng 
mức đến việc học hành của con em, không lập ra được nề nếp học tập ở nhà, tư 
tưởng còn buông thả, về nhà có học cũng được, không học cũng được. (Trường 
hợp này thường rơi vào những em chậm tiếp thu, vì những em này học bài rất là 
khó nhớ, mà phụ huynh không có tính kiên trì, nên việc học ở nhà không được 
thường xuyên) làm ảnh hưởng không nhỏ trong quá trình thực hiện nề nếp của 
lớp.
 1.3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm 
 hiện tại
 Mục đích xây dựng nề nếp lớp là để đạt được mục tiêu hàng đầu của giáo 
dục đó là chất lượng. Vì “Nề nếp là mẹ đẻ của chất lượng”. Do đó, Giáo viên chủ 
nhiệm giữ vai trò chủ đạo trong mọi hoạt động giáo dục trong nhà trường, là người 
tổ chức và điều khiển quá trình hình thành nhân cách của trẻ em, là người chịu 
trách nhiệm chính về chất lượng giáo dục học sinh trước nhà trường, nhà nước và 
nhân dân.
 Ở năm trước, tôi cũng vận dụng nhiều biện pháp như thành lập ban cán sự 
lớp, nêu gương tốt trước lớp, khuyến khích, nhắc nhở, kết hợp với phụ huynh, 11
trò là người chủ đạo của các hoạt động đó.
 Luôn tạo ra không khí học tập của lớp sôi nổi, thường xuyên tổ chức phong 
trào thi đua giữa các cá nhân, nhóm, giúp cho mỗi học sinh trong lớp có khí thế 
học tập và tiếp thu kiến thức tốt hơn, đồng thời cũng tạo ra cho các em có tư tưởng 
“Mỗi ngày đến trường là một ngày vui, trường học là ngôi nhà thứ hai của em”. 
Có như vậy các em mới có hứng thú trong hoạt động học tập và rèn luyện.
 Phải xây dựng đội ngũ Ban cán sự lớp có năng lực, giữ vai trò chủ đạo thứ 
hai trong các hoạt động của lớp, dưới sự chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm. 
 Trong quá trình xây dựng nề nếp lớp, cần phải có sự hỗ trợ tích cực của 
phụ huynh học sinh – người luôn giúp các em thực hiện tốt nề nếp tác phong, học 
tập và rèn luyện. Vì thế, giáo viên chủ nhiệm phải thường xuyên trao đổi với phụ 
huynh xoay quanh các vấn đề về học tập và rèn luyện của các em.
 1.6. Hiệu quả sáng kiến mang lại:
 - Từ đầu năm học đến nay lớp tôi có nhiều chuyển biến rất khả quan. Nhiều 
em đã có ý thức trách nhiệm trong học tập hơn. Các em, đã tự giác hoàn thành 
nhiệm vụ được giao khi ở lớp cũng như ở nhà.
 - Trong các tiết học, các em luôn ở tư thế ngồi học nghiêm túc, biết chú ý 
lắng nghe cô giảng bài. Đặc biệt, là không khí lớp học rất sôi nổi, các em phát huy 
được tính tự giác cao và rất tự tin, mạnh dạn hơn, tiến độ hoạt động của các em 
cũng nhanh nhẹn hơn.
 - Khi sinh hoạt 15 phút đầu giờ, các em đều thực hiện một cách tự giác, tự 
kiểm tra qua lại với nhau thường xuyên và đem kết quả rất khả quan. Đến hôm 
nay, đa số các em đã biết đọc, biết viết và tính toán tốt. Những em chậm tiếp thu 
đã có nhiều tiến bộ trong học tập và rèn luyện. So với giữa kỳ 1, còn 2 học sinh 
chưa hoàn thành thì đến nay đã khắc phục, không còn học sinh chưa hoàn thành 
môn học.
 - Các hoạt động ngoài giờ lên lớp, các em thực hiện rất tốt và đầy đủ các 
hội thi do nhà trường tổ chức.
 - Đã xây dựng được tập thể lớp thành tập thể tự giác. Khi đến lớp, không ai 
bảo ai, các em tự sắp xếp dụng cụ học tập ra bàn, tự nộp vở tự học ở nhà và em tổ 
trưởng kiểm tra. Sau đó báo cáo lên cô giáo chủ nhiệm. Với cách thực hiện nhịp 
nhàng như vậy mỗi ngày, mà lớp tôi, đa số các em hoàn thành tốt nhiệm vụ được 
giao.
 - Đã tạo ra môi trường lớp học thân thiện, đoàn kết giữa các thành viên 
trong lớp với nhau, các em biết quan tâm giúp đỡ để cùng nhau tiến bộ trong hoạt 
động học tập và rèn luyện;
 - Tạo mối quan hệ rất gần gũi giữa giáo viên và phụ huynh.