Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp giúp phát triển kỹ năng đọc cho học sinh Lớp 1

 BIỆN PHÁP
 Giúp phát triển kỹ năng đọc cho học sinh lớp 1A trường 
 Tiểu học Phúc Khánh khi học bộ sách Cánh Diều
 1. LÝ DO CHỌN BIỆN PHÁP GIÚP PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG ĐỌC CHO HỌC 
SINH.
 Trong các kỹ năng cơ bản của môn tiếng việt lớp 1 thì kỹ năng đọc là một 
trong những kỹ năng quan trọng được ưu tiên hàng đầu của chương trình. Đây cũng 
là điểm mới trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 khi môn tiếng việt lớp 1 
được nâng lên 12 tiết/tuần ( buổi 1), tương đương với 420 tiết/năm.
 Điều đó đã cho thấy tầm quan trọng của môn tiếng việt ở lớp 1 hiện nay đặc 
biệt là kỹ năng đọc được ưu tiên hàng đầu, rồi mới đến các kỹ năng khác (viết, nói, 
nghe). Tiếng việt là môn học công cụ, là chìa khoá, là phương tiện để học sinh tiếp 
nhận tri thức loài người, là tiền đề học tốt các môn học khác.
 Đặc trưng của môn tiếng việt tập trung vào sự hình thành và phát triển kỹ 
năng: Đọc – viết - nói - nghe, góp phần vào quá trình hình thành các giá trị mới như: 
Năng lực tự học, tự phát hiện và giải quyết vấn đề, tự chiếm lĩnh kiến thức và thực 
hành vận dụng kiến thức đó theo năng lực bản thân. 
 Việc dạy học linh hoạt phù hợp với từng đối tượng học sinh là nhiệm vụ mà 
ngành giáo dục đang tích cực triển khai thực hiện. Vì lẽ đó bản thân mỗi giáo viên 
chủ nhiệm phải liên tục tìm hiểu các biện pháp dạy học sao cho hiệu quả góp phần 
nâng cao chất lượng giáo dục. 
 Từ những thực tế đã nêu trên, tôi đã tìm tòi và thực hiện các cách làm để cải 
thiện được tình trạng đọc của học sinh lớp mình và đúc rút kinh nghiệm và ghi lại 
thành "Biện pháp giúp phát triển kỹ năng đọc cho học sinh lớp 1A trường Tiểu 
học Phúc Khánh khi học bộ sách Cánh Diều” 
 II. THỰC TRẠNG KỸ NĂNG ĐỌC CỦA HỌC SINH LỚP 1A TRƯỜNG TIỂU HỌC 
PHÚC KHÁNH KHI HỌC BỘ SÁCH CÁNH DIỀU
 Trường Tiểu học Phúc Khánh nơi tôi đang công tác. Việc chuẩn bị các điều 
kiện để triển khai chương trình giáo dục tổng thể 2018 đã được nhà trường đặc biệt 
quan tâm và đầu tư một cách bài bản, từ việc tuyên truyền về chương trình giáo dục 
phổ thông mới tới khâu chuẩn bị cơ sở vật chất, việc lựa chọn giáo viên, tập huấn 
chương trình đều thực hiện một cách nghiêm túc và kịp thời. Tuy nhiên khi thực hiện 
chương trình mới, dạy học tiếng việt ở đơn vị thời gian đầu năm học còn gặp một số 
khó khăn: 
Hình ảnh làm quen với bảng chữ cái lớp, dãy, bàn..và đặc biệt tôi dành nhiều thời gian để luyện đọc cho các em hơn trong 
một tiết học Tiếng Việt.
 VD: Khi dạy bài 47: om, op tôi thực hiện các hình thức tổ chức rèn kỹ năng đọc 
như sau: Đọc đồng thanh cả lớp, đọc thầm, đọc theo dãy, nhóm 4, nhóm đôi, đọc cá 
nhân và tổ chức thi đọc (thi đọc theo nhóm, theo cặp, cá nhân) Và yêu cầu đọc 
này sẽ thay đổi linh hoạt tùy thuộc vào sự tiến bộ của học sinh nếu qua vài tuần đầu 
các em đã có tiến bộ hơn thì tôi đưa yêu cầu đọc đồng thanh ít đi và yêu cầu về đọc 
cá nhân sẽ được phát huy trong giờ học.
 không một phương pháp nào sánh được, dưới đây là hai trò chơi mà tôi thực hiện 
thấy rất hiệu quả:
 + Trò chơi “Hái hoa may mắn”
 VD: Trong tiết các học, tiết ôn tập tôi thiết kế trò chơi trên violet tạo 1 sdile có 
bức tranh các loại hoa hồng, hoa huệ, hoa cúc, hoa sen.. đằng sau mỗi bông hoa 
ấy là các âm, vần, tiếng, từ theo yêu cầu của giáo viên và một phần quà. Học sinh 
muốn tìm phần quà ấy thì phải chọn một loài hoa và đọc nội dung bông hoa đó để 
xem bông hoa đó có mang lại phần quà may mắn không?
 Hình ảnh minh họa trò chơi “Hái hoa may mắn”
 + Trò chơi “đố bạn”
 VD: Khi dạy bài âm, vần hay bài ôn tâp giáo viên dùng các tấm bìa in màu có 
tiếng, từ chứa âm, vần đã học, phát cho mỗi HS 5- 6 tấm bìa và hai em ngồi trong 
bàn sẽ đố nhau nhìn nhanh và đọc được tiếng, từ trong tấm bìa đó. 3.4. Sử dụng linh hoạt có sáng tạo các học liệu trong giờ học tiếng việt
 Trong quá trình dạy học giáo viên được trao quyền tự chủ về nội dung, chương 
trình. Việc lựa chọn các học liệu trong một tiết dạy đòi hỏi sự linh hoạt và sáng tạo, 
qua đó giúp học sinh phát huy được năng lực phẩm chất.
 VD: Khi dạy bài bài 25: s, x (TV1- Cánh Diều trang 48) với hai âm này có 
nhiều học sinh phát âm chưa đúng do nhiều nguyện nhân khác nhau như: ảnh hưởng 
của tiếng địa phương, âm, vần mới, cách phát âm chưa đúng ở các tiếng chứa dấu 
thanh “hỏi và nặng” vì vậy tôi lựa chọn học liêu trong giờ học là sách giáo viên để 
quan sát tranh, sách điện tử để cho các em nghe cách phát âm chuẩn kết hợp với làm 
mẫu và hướng của giáo viên để các em quan sát, bắt chước phát âm đúng s, x, sẻ, xe 
ca. Để lỗi của các em được khắc phục nhanh tôi sử dụng các cách sửa lỗi mà bản 
thân đã tích lũy được kết hợp với đánh giá của học sinh với học sinh và tự đánh giá 
của bản thân, khuyến khích, động viên từ đó tạo sự cố gắng tự chủ động sửa lỗi của 
từng em để ghi nhớ lỗi và sửa chữa. Trong một số tiết học khác của giờ tiếng việt tôi 
sử dụng ưu điểm của nhiều học liệu như: sách giáo khoa, sách điện tử, mẫu của giáo 
viên và dùng hình ảnh thật để học sinh ghi nhớ và đọc chính xác hơn 
 VD bài 46: iêm, yêm, iếp, diêm, yếm, tấm thiếp ngoài việc phân tích hướng 
dẫn mẫu của giáo viên tôi kết hợp cho quan sát sách giáo khoa, nghe phát âm mẫu ở 
sách điện tử thậm chí cho các em quan sát vật thật mình chuẩn bị vì chỉ khi được tự 
quan sát, tự làm mới giúp các em nghi nhớ nhanh và lâu bền được. Đặc biệt trong 
sách điện tử có thiết kế dạng bài tập trắc nghiệm đây là một tính năng hiện đại học 
sinh rất dễ sử dụng đem lại hứng thú, tích cực cho học sinh trong khi đọc chính vì 
thế tôi chọn sách điện tử để dạy các em phần bài tập này.
 Việc sử dụng ưu điểm của các học liệu để kết hợp trong giờ học sẽ phát huy 
được tối đa kỹ năng đọc cho học sinh nhưng phải rất linh hoạt, và có chọn lọc thì 
giờ học mới đạt hiệu quả.
 VD: Khi dạy bài 63: Ôn tập (TV1- Cánh Diều) trong bài tập đọc “Cua, cò và 
đàn cá” tiết 1 tôi thấy trong bài có sử dụng từ chén với từ này tôi thấy không phù 
hợp với đối tượng học sinh của lớp mình nên đã chủ động thay thế bằng từ gần gũi 
dễ hiểu như từ ăn hay đối với những bài tập đọc còn dài so học sinh lớp mình tôi 
không yêu cầu học sinh đọc cả bài mà đọc một vài câu, đoạn vừa sức với học sinh 
không gây áp lực cho các em để các em tự do phát triển năng lực của bản thân. 
Hình ảnh phối hợp với phụ huynh trên lớp học zoom và zalo