Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh học tốt phân môn học vần ở Lớp 1

 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
 BÁO CÁO TÓM TẮT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 NĂM HỌC 2022 – 2023
 Mã số
I. Sơ lược bản thân
Họ và tên: .................... Năm sinh: 1994
Trình độ chuyên môn nghiệp vụ: ĐHSP ngành Giáo dục Tiểu học
Nhiệm vụ được phân công: Giáo viên chủ nhiệm lớp Một/1
Đơn vị: Trường tiểu học ....................
Tên sáng kiến: Một số biện pháp giúp học sinh học tốt phân môn học vần ở lớp 
Một/1, Trường tiểu học ....................
Đối tượng: 1 ; 2 ; 3 ; 4 .
II. Nội dung
1. Thực trạng trước khi có sáng kiến
1.1. Thực trạng
a) Thực trạng tình hình đơn vị
 - Nhà trường: Phần lớn trẻ được tuyển sinh vào lớp 1 của nhà trường đều 
chưa qua lớp mẫu giáo. Trường học được xây dựng trên cụm, tuyến dân cư nên đa 
phần gia đình học sinh có hoàn cảnh khó khăn, đi làm ăn xa. Từ đó đã ảnh hưởng 
rất lớn đến chất lượng dạy học nhất là học sinh đầu cấp.
 - Giáo viên: Tuy có quan tâm trong giảng dạy nâng cao chất lượng nhưng 
thông tin phối hợp giữa giáo viên và gia đình rất hạn chế (do Phụ huynh học sinh 
thường không có mặt địa phương) cũng là vấn đề trăn trở.
 - Học sinh: Chưa sẵn sàng bước vào lớp 1.
b) Thực trạng của bản thân
 Trong năm học 2022 - 2023, tôi được nhà trường phân công dạy lớp Một/1. 
Trong lớp có 23 học sinh, các em này bố mẹ đều làm ruộng, làm mướn sống theo 
cụm, tuyến dân cư trong xã, xa trường. Do cha mẹ các em chỉ làm ruộng, làm 
mướn nên không thông hiểu hay nắm bắt được những đổi mới trong công tác giáo 
dục. Mục tiêu của việc dạy và học Tiếng Việt ở lớp Một là đem lại cho các em là 
kĩ năng đọc đúng, viết đúng. Quá trình đọc và viết của các em đều phải thông qua 
Trang 1 bản tôi đã thực hiện một số biện pháp giúp học sinh học tốt phân môn học vần ở 
lớp 1.
2. Các biện pháp đã thực hiện
2.1. Biện pháp tác động giáo dục
 - Sau hai tuần thực học tìm hiểu được thực trạng, nguyên nhân nêu trên. Từ 
những thực trạng và nguyên nhân trên tôi đã tiến hành họp phụ huynh học sinh đề 
nghị và yêu cầu thống nhất trang bị đủ sách vở, đồ dùng cần thiết phục vụ cho môn 
học.
 - Yêu cầu, đề nghị phụ huynh nhắc nhở uốn nắn kịp thời việc học và việc 
chuẩn bị bài ở nhà của học sinh.
 - Tham mưu với nhà trường để giáo viên có đủ đồ dùng, tranh ảnh và tài liệu 
tham khảo phục vụ bài dạy. Đồng thời mượn đồ dùng học tập, sách cho học sinh có 
hoàn cảnh khó khăn.
 - Xây dựng đôi bạn cùng tiến kèm cặp nhau trong học tập.
 - Đưa ra các tiêu chuẩn thi đua cho từng nhóm. Tổ chức cho học sinh tự giác 
trả bài với nhau theo kiểu các nhóm kiểm tra chéo nhau. Cuối mỗi tuần tổng kết thi 
đua vào giờ sinh hoạt. Hết tháng tổng kết tháng và có trao thưởng bằng phấn, bút 
chì, kẹo,
2.2. Phần học các nét cơ bản
 Nội dung rèn chữ viết cho học sinh lớp Một đã mang lại ý nghĩa vô cùng 
quan trọng trong quá trình công tác của tôi, cũng như cải thiện được chữ viết cho 
mình và học sinh. Ông bà ta từ xưa có câu “nét chữ, nết người” chính vì vậy chữ 
viết là yếu tố hàng đầu không thể thiếu được, đặc biệt đối với lớp Một là vô cùng 
quan trọng, nó là nền móng, hành trang cho chữ viết của học sinh ở lớp trên.
 Ngay sau những buổi đầu tiên tôi cho học sinh học các nét chữ cơ bản. Tôi 
đã dạy thật kỹ, thật tỉ mỉ tên gọi và cách viết các nét chữ đó. Để cho học sinh dễ 
hiểu, dễ nhớ những nét chữ cơ bản, tôi phân theo cấu tạo các nét có tên gọi và cấu 
tạo gần giống nhau thành từng nhóm để học sinh dễ nhận biết và so sánh. Dựa vào 
các nét chữ cơ bản này mà học sinh phân biệt được các chữ cái, kể cả các chữ cái 
có hình dáng cấu tạo giống nhau.
2.3. Phần học âm
 Sau khi học sinh đã học thật thuộc tên gọi và cấu tạo các nét chữ cơ bản một 
cách vững vàng thì tiếp theo là phần học âm (chữ cái). Giai đoạn học chữ cái là 
giai đoạn vô cùng quan trọng. Trẻ có nắm chắc từng chữ cái thì mới ghép được các 
Trang 3 Cả trong những khi kiểm tra bài có thể là bảng con cũng có thể là phiếu cho 
học sinh lên bốc thăm rồi đọc lên. Bảng và phiếu là những từ chỉ có âm, vần mới 
học xong, từ đó không lấy trong sách ra. Nếu học sinh đã thuộc mặt chữ rồi thì bất 
kỳ một từ mới nào các em cũng đọc được. Đến khi học sinh viết vào bảng con, tôi 
cũng không đọc cho học sinh viết những tiếng và từ đã có sẵn trong bài. Thông qua 
phần xây dựng tiếng, từ mới các em được hiểu biết thêm nhiều từ và ý nghĩa của 
các từ mà các em tìm được của hôm trước nay viết vào bảng. Do đó, phong trào 
tìm tiếng, từ mới học sinh rất hào hứng và phấn khởi tham gia sôi nổi nhiệt tình.
2.4. Phần học vần
 Sau giai đoạn các em học âm, bước qua giai đoạn học vần, lúc này đã có 
những câu ứng dụng dài hoặc có thể là một khổ thơ nên trong những câu ứng dụng 
hoặc khổ thơ ứng dụng đã viết chữ hoa nên trong quá trình dạy tôi đã luyện cho 
học sinh nhận diện và đọc chữ hoa sau dấu chấm, các tên riêng, . Thường xuyên 
phân loại chất lượng học tập của học sinh. Tôi đã chia chất lượng của lớp theo 3 
trình độ: Nhóm học sinh có năng khiếu, nhóm học sinh đạt chuẩn theo kiến thức, kĩ 
năng, nhóm học sinh còn hạn chế về chuẩn theo kiến thức, kĩ năng và phân công 
nhiệm vụ học tập theo nhóm. Những ngày đầu tôi kiểm tra trực tiếp những em nằm 
trong nhóm học sinh có năng khiếu biết được các em có khả năng đọc thông thạo, 
lưu loát những vần, từ và câu ứng dụng rồi khi đó các em học sinh có năng khiếu 
có thể kiểm tra bạn hay giúp đỡ bạn một cách chính xác. Qua những bài học mà 
nhóm học sinh có năng khiếu tiếp thu được, các em sẽ nhớ và khắc sâu những kiến 
thức đó rồi truyền thụ lại cho các bạn thuộc nhóm bạn còn hạn chế về chuẩn kiến 
thức, kĩ năng để các bạn dễ dàng tiếp thu hơn. Giống như câu tục ngữ “ Học thầy 
không tày học bạn ”
 Trẻ dạy trẻ ngôn ngữ của trẻ dễ hoà đồng với nhau quả đúng là như vậy. Tuy 
nhỏ, song trẻ cũng có lòng tự trọng thấy bạn hơn mình, lại dạy mình thì mình cũng 
phải cố gắng học để không thua kém bạn. Nhờ sự tranh đua, phấn đấu trong học 
tập của các em với nhau mà chất lượng của học sinh trong lớp tương đối đồng đều. 
Tuy nhiên tôi cũng không ỉ lại hay tin tưởng tuyệt đối vào nhóm có năng khiếu tôi 
vẫn thường xuyên kiểm tra nhóm có năng khiếu và kèm cặp thêm nhóm đạt chuẩn 
theo kiến thức kĩ năng và nhóm còn hạn chế về chuẩn kiến thức, kĩ năng nhằm 
củng cố cho các em về kiến thức một cách vững vàng hơn, tại vì các em có đọc 
thông, viết thạo thì các em học các môn khác cũng tiếp thu nhanh hơn.
3. Khả năng áp dụng của sáng kiến
Trang 5 Trên đây là báo cáo tóm tắt sáng kiến kinh nghiệm năm học 2022 – 2023 
góp phần nâng cao chất lượng công tác giảng dạy của cá nhân. Kính đề nghị hội 
đồng xét duyệt xem xét./.
 ..........., ngày 20 tháng 05 năm 2023
 Xác nhận của Thủ trưởng đơn vị Người viết
 ....................
Trang 7