Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu Lớp 1

 Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu lớp 1 
----------------------------------------------------------------------------------------------
 PHỊNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO ĐỒNG THÁP
 TRƯỜNG TIỂU HỌC HỘI AN ĐƠNG
 Đề tài: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN ĐỌC
 CHO HỌC SINH YẾU LỚP 1”
 Người thực hiện: 
 Giáo viên chủ nhiệm lớp: 
 Trường 
 NĂM HỌC: 
 Trang 1 Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu lớp 1 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------
 Người thực hiện: Phan Thị Cẩm Vân 
 Sáng kiến kinh nghiệm
Đề tài:
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN ĐỌC 
 CHO HỌC SINH YẾU LỚP 1
 Người thực hiện: Phan Thị Cẩm Vân
 Trường Tiểu học Hội An Đơng
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 CƠ SỞ, ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
I – Lý do chọn đề tài
 Trong cơng cuộc đổi mới giáo dục và thực hiện nghiêm túc chủ trương chính 
sách của đảng và nhà nước nĩi chung, của ngành giáo dục nĩi riêng về việc nĩi 
khơng với tiêu cực và bệnh thành tích từ năm học 2006 – 2007 đã thể hiện rất rõ. 
Theo thống kê trên tồn quốc nĩi chung và của các Trường Tiểu học nĩi riêng đã cĩ 
biết bao học sinh ở lại lớp và học sinh yếu kém ngồi nhằm chỗ. Học sinh bỏ học do 
quá yếu khơng theo học được. Điều đĩ khiến tơi luơn trăn trở làm thế nào để nâng 
cao chất lượng học sinh yếu kém giúp học sinh nắm được kiến thức cơ bản ngay từ 
đầu lớp Một bởi lớp Một là nền tảng cho sự phát triển của học sinh sau này, với lớp 
Một điều quan trọng nhất là đọc, viết được cĩ đọc được tốt học sinh mới hiểu được 
nội dung văn bản và lên lớp trên học sinh mới học tốt được các mơn khác. Mà từ xưa 
các nhà trường nĩi chung, Trường Tiểu học Hội An Đơng nĩi riêng chỉ chú trọng tổ 
chức bồi dưỡng thêm cho học sinh giỏi mà chưa tổ chức phụ đạo riêng cho đối tượng 
học sinh yếu kém. Chính vì lẽ đĩ bản thân của mỗi giáo viên chủ nhiệm phải cĩ biện 
pháp để phụ đạo học sinh yếu của lớp mình. Vì vậy tơi quyết định chọn đề tài: “Một 
số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu lớp Một”.
II – Đặt vấn đề
 Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới, thời kỳ cố gắng tiến đến mục tiêu 
“Cơng nghiệp hĩa – Hiện đại hĩa” đất nước. Khơng những kinh tế cơng nghiệp cần 
cố gắng thực hiện theo định hướng xã hội chủ nghĩa mà kinh tế tri thức cũng phải 
phát triển. Vì vậy Giáo dục và Đào tạo được coi là quốc sách hàng đầu của nhân tố, 
tính cách, đạo đức và tri thức con người là trung tâm của sự phát triển đất nước. 
Thực tế qua nhiều năm đổi mới đời sống của người dân từng bước đi lên một cách 
 Trang 3 Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu lớp 1 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------
 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 - NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI
I - Giải quyết vấn đề:
 Thuận lợi – khĩ khăn: 
 - Trong quá trình thực hiện “Phụ đạo học sinh yếu trong phân mơn Học vần” 
tơi đã gặp một số thuận lợi và khĩ khăn như sau: 
 * Thuận lợi
 a. Về phía học sinh
 + Đa số học sinh biết cố gắng vươn lên trong học tập để học giỏi như 
bạn mình.
 + Các em khơng cĩ hiện tượng mặt cảm, tự ti trước lớp và giáo viên 
về sự yếu kém của mình.
 + Các em biết học hỏi, trao dồi kiến thức cùng các bạn trong lớp, 
trong tổ và bạn ngồi cạnh bên để học tốt hơn.
 + Các em khá giỏi vui vẻ, đồn kết giúp đỡ bạn mình học giỏi hơn.
 b. Về phía giáo viên
 + Được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát và luơn được ban lãnh đạo nhà 
trường tạo những điều kiện thuận lợi để những người giáo viên chúng tơi làm tốt 
nhiệm vụ được giao.
 + Được sự hỗ trợ giúp đỡ của bạn bè đồng nghiệp và phụ huynh học 
sinh.
 + Ban lãnh đạo nhà trường đã tạo điều kiện cho những giáo viên 
chúng tơi giao lưu với các trướng bạn để nâng cao kinh nghiệm trong việc phụ đạo 
học sinh yếu.
 * Khĩ khăn
 a. Về phía học sinh
 - Đa số các em điều rơi vào một trong những trường hợp, lý do tương 
đối giống nhau là:
 + Tiếp thu chậm; hổng hĩc kiến thức ở những ngày nghỉ học.
 + Trí tuệ kém phát triển.
 + Lười, chán học.
 + Do gia đình thuộc diện nghèo, khĩ khăn nên lo làm lụng kiếm 
tiền ít quan tâm, các em phải phụ giúp thêm với phụ huynh nên khơng cĩ thời gian 
học bài ở nhà nên dần dần đâm ra chán nản, khơng muốn học.
 + Do sức khỏe kém, bệnh tật.
 + Nhà xa trường, đi lại khĩ khăn.
 Trang 5 Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu lớp 1 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------
 20 học sinh 6 học sinh 10 học sinh 4 học sinh
 Như vậy tỉ lệ học sinh nhận diện chữ cái một cách chắc chắn chính xác bảng 
chữ cái quá thấp dẫn đến kết quả học tập chưa cao.
 Một trong những lí do dễ thấy là vì các em chưa được sự quan tâm nhiều ở gia 
đình; các em chưa cĩ ý thức và chăm chỉ học. Vì vậy là giáo viên, nhất là giáo viên 
chủ nhiệm chúng ta phải biết được đặc điểm tình hình của từng đối tượng học sinh 
để học sinh phát huy hết những mặt tích cực và rèn luyện những mặt chưa tốt để học 
sinh hồn thiện tốt mục đích học tập của mình. Chúng ta cịn phải tổ chức tiết dạy 
sao cho các em luơn cảm thấy nhẹ nhàng, thích thú trong học tập chứ khơng là cảm 
thấy như bị áp lực và trở nên chán nản khơng thích học. Khơng những thế giáo viên 
cũng phải gần gũi, thương yêu, an ủi và kịp thời động viên để các em thích học và 
tích cực hơn trong học tập.
III – Biện pháp thực hiện
 a/ Biện pháp tác động giáo dục
 - Từ những thực trạng đã khảo sát các em tơi tiến hành họp phụ huynh học sinh 
và đề nghị, yêu cầu phụ huynh trang bị đầy đủ sách, vở, dụng cụ học tập cần thiết để 
phục vụ cho các mơn học.
 - Yêu cầu, đề nghị phụ huynh nhắc nhở, uốn nắn kịp thời việc học, làm bài ờ 
nhà và rèn luyện cho các em sự tự giác học tập của người học sinh.
 - Tham mưu với nhà trường kịp thời để giáo viên cĩ đủ đồ dùng dạy học như 
tranh ảnh, tài liệu tham khảo,  cần thiết để phục vụ cho việc giảng dạy được tốt và 
cĩ chất lượng cao. Đồng thời đề nghị nhà trường cho học sinh nghèo mượn sách, vở, 
đồ dùng học tập,  để tiếp tục học tập, theo đuổi ước mơ của mình.
 - Xây dựng “Đơi bạn cùng tiến”, “Đơi bạn học giỏi – yếu kèm cặp nhau” để 
cùng tiến bộ. Đồng thời sắp xếp chỗ ngồi hợp lý để các học sinh giỏi thực hiện giúp 
đỡ các học sinh yếu, kém
 - Đưa ra các tiêu chuẩn thi đua cho từng nhĩm. Thực hiện “Truy bài đầu giờ” 
giữa các học sinh trong tổ với nhau. Vào giờ sinh hoạt lớp cuối tuần, các tổ sẽ báo 
cáo việc thực hiện thi đua của tổ mình. Qua đĩ, giáo viên sẽ tổng kết vào cuối tháng 
và trao các phần thưởng nhỏ như phấn, bảng, bút chì, gơm tẩy, vở, chì màu,  cho 
các tổ, cá nhân thực hiện tốt các tiêu chuẩn thi đua nhằm khuyến khích tinh thần học 
tập của các em.
 b/ Phần học các nét chữ cơ bản
 Ngay sau những buổi học đầu tiên về rèn nề nếp cho các em, tơi giảng cho học 
sinh các nét chữ cơ bản. Tơi dạy thật kỹ, thật tỉ mỉ tên gọi và cách viết các nét chữ 
đĩ. Để giúp học sinh đễ hiểu và dễ nhớ những nét cơ bản đĩ tơi đã phân các nét chữ 
cơ bản đĩ theo tên gọi và cấu tạo gần giống nhau của các nét chữ đĩ thành từng 
 Trang 7 Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu lớp 1 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------
 + Nhĩm 2: Những chữ cái cĩ nét cơ bản là nét cong phối hợp với nét 
mĩc (hoặc nét thẳng): a, ă, â, d, đ, q. (gồm 6 chữ cái)
 + Nhĩm 3: Nhĩm các chữ cái cĩ nét cơ bản là nét mĩc: i, t, u, u, p, 
n, m (gồm 7 chữ cái)
 + Nhĩm 4: Nhĩm các chữ cái cĩ nét cơ bản là nét khuyết (hoặc nét cong) phối 
hợp với nét mĩc: l, h, k, b, y, g (gồm 6 chữ cái)
 + Nhĩm 5: Nét các chữ cái cĩ nét mĩc phối hợp với nét cong: r, v, s 
(gồm 3 chữ cái).
 - Các chữ viết hoa
 + Nhĩm 1: Nhĩm các chữ cái cĩ nét cơ bản là nét mĩc: A , Ă , A , 
M, N , U , Ư , I , K , L .(gồm 10 chữ cái)
 + Nhĩm 2: Nhĩm chữ cái cĩ nét cơ bản là nét cong: O, Ô, O , Q, 
C, E, Ê, P, R (gồm 8 chữ cái)
 + Nhĩm 3: Nhĩm các chữ cái cĩ nét cơ bản là nét mĩc phối hợp với nét 
cong: B, P, R (gồm 3 chữ cái)
 + Nhĩm 4: Nhĩm các chữ cái cĩ nét cơ bản là nét lượn dọc (lượn ngang) 
phối hợp với nét cong: D, D , L, S (gồm 4 chữ cái)
 + Nhĩm 5: Nhĩm các chữ cái cĩ nét cơ bản là nét khuyết: H , G , 
Y (gồm 3 chữ cái).
 c/ Phần học âm
 * Âm đơn
 Sau khi học sinh đã học thật thuộc tên gọi và cấu tạo các nét chữ cơ bản một 
cách vững vàng thì tơi giảng dạy tiếp phần học âm (chữ cái). Giai đoạn học chữ cái 
là giai đoạn vơ cùng quan trọng. Học sinh cĩ nắm vững chắc các chữ cái thì mới 
ghép được thành vần, rồi thành tiếng và cuối cùng là thành một câu, một đoạn văn 
hồn chỉnh.
 Trang 9 Một số biện pháp rèn đọc cho học sinh yếu lớp 1 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------
 ch – c 
 nh – n 
 th – t 
 kh – k 
 gh – g 
 ph – p 
 ngh – ng 
 + Cịn lại các âm: gi, tr, qu, ng, tơi cho học sinh thật kỹ cấu tạo và cách ghép 
các chữ thành âm ghép.
 + Tơi cho học sinh phân từng cặp những âm cĩ tên gọi giống nhau hoặc gần 
giống nhau:
 Ví dụ ch – tr 
 ng – ngh 
 c – k 
 g – gh 
 d/ Phần tìm các câu văn, đoạn văn bổ trợ
 Sau khi quan sát trong vài tháng học tơi thấy các em cĩ sự nhàm chán trong 
các bài ơn tập nên tơi đã nghĩ ra được một số bài để kiểm tra sự nhận thức của các 
em thơng qua các giờ chơi, giờ nghỉ, giờ ơn tập. Nhờ thơng qua đĩ, các em được 
củng cố lại kiến thức về từ ngữ (điền âm, vần thích hợp, ), câu văn (cĩ các âm, vần 
đã học) và để các em tránh được sự đơn điệu trong các bài ơn tập trong sách. Vì 
những bài ơn tập trong sách được lặp đi lặp lại cách ơn, bài nào cũng giống bài nấy, 
cách trình bày cũng như cách ơn làm cho học sinh cảm thấy nhàm chán nên tơi đã 
thay vào tiết hai của bài ơn tập là phần chơi “Đố vui học tập” do tơi tự nghĩ ra những 
cách chơi mới lạ và hứng thú, vừa giúp các em tránh được sự nhàm chám trong các 
bài ơn tập mà cịn giúp các em nhớ lại bài cũ đã học. Song tơi đã tìm những câu đố 
cũng như những phần trị chơi mang tính giáo dục cao và cĩ ý nghĩa.
 Ví dụ
 Gĩc sân nhà Tí cĩ cây ổi đào đang đâm chồi nảy lộc, xanh non mơn 
mởn. Cứ chiều mỗi ngày, Tí lại ra sân vun gốc, chăm sĩc để cây ổi mau ra quả. Cơ 
Phúc đi ngang qua, khen Tí chăm làm.
 Khi kiểm tra bài bằng mọi hình thức như bảng con, hộp phiếu cho học sinh 
bốc thăm rồi đọc lên câu, từ được viết trong thăm bốc được. Bảng và phiếu là những 
câu, từ đã học xong nhưng từ đĩ khơng cĩ trong sách. Nếu như học sinh nhớ, thuộc 
được mặt chữ rồi thì dù từ ngữ cĩ mới thì các em cũng đọc được. Khi viết bảng con 
tơi cũng khơng cho các em viết các từ ngữ cĩ sẵn trong sách. Khi học mơn Học Vần 
thơng qua phần xây dựng, tìm từ mới các em sẽ biết thêm nhiều từ và hiểu được ý 
 Trang 11