SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Toán cho học sinh Lớp 1 trong dạy học trực tuyến

 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN THANH TRÌ
 TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH LIỆT
 __________• _____ •
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG MÔN TOÁN 
 CHO HỌC SINH LỚP 1 TRONG DẠY HỌC TRỰC TUYẾN
 Lĩnh vực/ Môn: Toán
 Cấp học: Tiểu học
 Tác giả: Phùng Thị Kim Oanh
 Đơn vị công tác: Trường TH Thanh Liệt Chức vụ: Giáo 
 viên
 NĂM HỌC 2021 - 2022 PHẦN I. MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Bậc tiểu học được coi là bậc học nền tảng của cả hệ thống giáo dục, trong đó 
lớp Một chính là phần móng của cái nền tảng ấy. Nền móng chắc thì mới đảm bảo 
cho phần kiến trúc bên trên được bền vững. Với quan điểm dạy học: Hấp dẫn người 
học; Người học là chủ thể của các hoạt động; Người học được trải nghiệm và khám 
phá; Người học được hình thành và phát triển năng lực, chính vì vậy việc nâng cao 
chất lượng dạy và học ở bậc tiểu học nói chung và ở lớp Một nói riêng luôn là vấn 
đề thời sự, nó được các cấp giáo dục từ Trung ương đến cơ sở hết sức quan tâm và 
đặt lên nhiệm vụ hàng đầu. Tuy nhiên, để nâng cao được chất lượng dạy và học thì 
ngoài việc áp dụng những quan điểm lý luận, những hướng dẫn mang tính định hướng 
về nội dung và phương pháp dạy - học của các nhà khoa học giáo dục, còn đòi hỏi 
người giáo viên trực tiếp đứng lớp luôn phải tự tìm tòi, nghiên cứu và sáng tạo để 
không ngừng cải tiến phương pháp dạy - học sao cho vừa phải phù hợp với đối tượng 
học sinh ở từng vùng miền, từng lớp, từng thời điểm..., vừa phải đạt được những yêu 
cầu chung được đặt ra về mặt kiến thức. Việc cải tiến phương pháp dạy - học càng 
đặc biệt cần thiết trong giai đoạn hiện nay, khi mà bậc tiểu học vừa hoàn thành xong 
việc triển khai chương trình sách giáo khoa mới và đang cần rất nhiều những đóng 
góp mang tính thực tiễn từ phía giáo viên trực tiếp đứng lớp để nội dung và phương 
pháp dạy - học theo chương trình mới được hoàn thiện ở mức cao nhất. Như chúng 
ta đã biết môn toán ở bậc Tiểu học trang bị cho học sinh những tri thức, kĩ năng toán 
học cơ bản, cần thiết cho việc học tập và bước vào cuộc sống lao động sau này. Môn 
Toán là một trong những môn học đóng vai trò quan trọng trong chương trình Tiểu 
học, việc học tập môn học theo bộ SGK Toán sẽ dễ dàng giúp HS được hình thành 
và phát triển các kĩ năng sống, là tiền đề cho việc hình thành các phẩm chất (yêu 
nước, nhân ái , chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm) và năng lực (năng lực chung, năng 
lực khoa học) theo định hướng của CTGDPT mới nhất là trong giai đoạn dạy học 
trực tuyến như hiện nay.Trước hết, chúng ta cùng xác định một cách tổng quát về 
mục tiêu dạy - học môn Toán ở lớp Một.
 Theo nghiên cứu của tôi về chương trình, sách giáo khoa mới thì tôi nhận thấy + Biết đọc giờ đúng trên mặt đồng hồ.
 + Giải một số bài toán đơn giản về cộng, trừ.
 + Biết so sánh, phân tích, tổng hợp, trừu tượng hoá, khái quát hoá trong phạm 
vi những nội dung có nhiều quan hệ với đời sống thực tế của học sinh.
 Ở năm học 2021-2022 này, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID - 19 các em 
lại được học trực tuyến ngay từ đầu năm học. Tuy có rất nhiều khó khăn nhưng tôi 
đã có sự tìm tòi, học hỏi , chuẩn bị, thay đổi phương pháp dạy để việc dạy học trực 
tuyến được hiệu quả hơn.
 Trong phạm vi nhỏ hẹp của đề tài này, tôi muốn đưa ra để trao đổi với các đồng 
nghiệp một số kinh nghiệm về cải tiến phương pháp dạy học môn Toán ở lớp Một 
nhằm nâng cao chất lượng dạy học nên tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao 
chất lượng môn Toán cho học sinh lớp 1 trong dạy học trực tuyến”.
 2. Mục đích nghiên cứu
 Nâng cao chất lượng học tập môn Toán cho học sinh lớp 1 bậc Tiểu học.
 Nhằm giúp cho học sinh có những bài học bổ ích khi tham gia học trực tuyến, 
giúp học sinh ham thích, hứng thú tham gia vào giờ học, có kĩ năng giải các bài toán.
 Bản thân tôi khi nghiên cứu đề tài này nhằm mục tiêu tìm ra phương pháp và 
hướng đi giúp học sinh học tập tốt hơn trong môn toán. Qua đó từng bước nâng cao 
năng lực của học sinh, giúp học sinh nắm chắc về kiến thức, kĩ năng trong sách giáo 
khoa, cũng như học sinh biết vận dụng vào trong thực tế, cuộc sống hàng ngày.
 Thông qua dạy học giúp các em có điều kiện tiếp cận và nắm bắt các môn học, 
hiểu các văn bản, tiếp thu và chiếm lĩnh được tri thức, tự tin khi giao tiếp nhằm góp 
phần hình thành nhân cách con người Việt Nam hiện đại, phát triển toàn diện về mọi 
mặt Đức - Trí - Thể - Mĩ cho học sinh.
 3. Nhiệm vụ nghiên cứu
 Xác định cơ sở lý luận của việc nâng cao chất lượng dạy học môn toán trong 
dạy học trực tuyến.
 Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng của việc dạy học môn Toán cho học 
sinh lớp 1 tại trường Tiểu học Thanh Liệt.
 Tìm và đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng môn Toán trong dạy học trực PHẦN II. NỘI DUNG
 1. Cơ sở lý luận
 Căn cứ vào Nghị quyết số 29-NQ/TW ra ngày 4/11/2013 về đổi mới căn bản, toàn 
diện Giáo dục và Đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện 
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; Thông tư 
32/2018/TT-BGD&ĐT ra ngày 26/12/2018 về Ban hành chương trình Giáo dục Phổ 
thông; Thông tư 27/2020/TT-BGD&ĐT ra ngày 04/9/2020 về Quy định đánh giá học 
sinh tiểu học.
 Ta nhận thấy, quan điểm chỉ đạo của Đảng vẫn luôn khẳng định nền giáo dục Việt 
Nam phải chuyển mạnh từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực 
và phẩm chất người học. Chương trình giáo dục phổ thông 2018, những quy định về đánh 
giá học sinh tiểu học đều được xây dựng theo định hướng phát triển năng lực phẩm chất 
học sinh.
 Điều này một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của việc tập trung chú ý vào giờ 
học. Bởi vì, chỉ khi tập trung chú ý vào giờ học học sinh mới chủ động, tự giác tham gia 
các hoạt động học tập, tích cực phát biểu xây dựng bài, làm việc theo nhóm, theo hướng 
dẫn của giáo viên, tiết học sẽ diễn ra vô cùng nhịp nhàng, tự nhiên, hiệu quả. Từ đó giúp 
các em hình thành và phát triển toàn diện các năng lực và phẩm chất.
 Là một giáo viên cơ bản, trực tiếp giảng dạy môn toán, đồng thời tổ chức, hướng 
dẫn tất cả các hoạt động giáo dục. Tôi nhận thấy việc giúp các em học sinh lớp 1 nâng 
cao chất lượng môn Toán khi tham gia học trực tuyến là vô cùng thiết thực và cần thiết.
 2. Cơ sở thực tiễn
 Đối với học sinh lớp 1, đọc, hiểu một bài toán thật không dễ. Làm thế nào để học 
sinh đọc, hiểu, giải bài toán đúng theo yêu cầu của bài. Đó là điều mà mỗi giáo viên cần 
quan tâm. Vậy để nâng cao chất lượng học tập của học sinh ngay từ đầu năm học tôi đã 
đề ra một số biện pháp giúp các em nắm vững kĩ năng giải toán một cách chính xác, tạo 
điều kiện và làm nền tảng cho các môn học khác.
 Trường của chúng tôi là một trường thuộc xã ven đô, tốc độ đô thị hoá nhanh. Do 
xã hội ngày càng phát triển, trong những năm gần đây, dân cư đông đúc, đa dạng hoá 
nhiều thành phần. Trình độ dân trí của khu vực ngày một nâng cao nên các gia đình rất 
quan tâm đến việc học tập của con em mình. Trường có bề dày thành tích trong công tác Nhiều học sinh học tập tích cực.
 2.2 Khó khăn:
 Giáo viên vận dụng phương pháp và hình thức tổ chức đôi lúc còn lúng túng, 
khuôn mẫu, thiếu linh hoạt.
 Trong 1-2 năm đầu thực hiện chương trình sách giáo khoa mới, chất lượng môn 
Toán ở lớp do tôi phụ trách nói riêng và trong toàn khối Một nói chung còn nhiều hạn 
chế. Các em thường xuyên sai ở một số điểm sau:
 + Khi học trực tuyến các em còn chưa chú ý, hay làm việc riêng.
 + Nhận thức của học sinh không đồng đều, học trước quên sau, nên ảnh hưởng 
rất nhiều đến chất lượng và hiệu quả.
 + Nhầm lẫn khi sử dụng dấu .
 + Lúng túng trong việc so sánh giá trị các số.
 + Chưa thành thạo khi tìm thành phần chưa biết của phép cộng, trừ.
 + Giải toán có lời văn còn nhầm lẫn hoặc chưa viết được câu lời giải.
 3.Số liệu khảo sát trước khi thực hiện giải pháp.
 Số liệu khảo sát học sinh lớp 1A4 trước khi thực hiện sáng kiến.
Chất lượng kiểm tra định kỳ cuối kỳ I môn Toán ở lớp do tôi phụ trách trong hai năm 
học 2020 - 2021 và 2021 - 2022 như sau:
 Điểm 9 - 10 Điểm 7- 8 Điểm 5 - 6 Điểm dưới 5
 Năm học
 Số bài Tỉ lệ Số bài Tỉ lệ Số bài Tỉ lệ Số bài Tỉ lệ
2020- 2021 32 80% 8 20% 0 0% 0 0%
2021-2022 40 88,9% 5 11,1% 0 0% 0 0%
 Theo tôi, sở dĩ xảy ra thực trạng trên đây là do những nguyên nhân sau:
 + Giáo viên chưa thực sự nắm bắt được phương pháp giảng dạy mới để phát huy 
tính tích cực của học sinh.
 + Trình độ học sinh không đồng đều: có em đã được học qua lớp Mẫu giáo, có 
em chưa bao giờ biết đến mặt chữ, sách vở trước khi vào lớp Một; có em chỉ dạy qua một 
lần, thậm chí chỉ nói sơ qua đã biết, nhưng cũng không ít học sinh giáo viên dạy đi dạy 
lại nhiều lần vẫn chưa hiểu hoặc hiểu rồi lại quên ngay.
 Qua qua trình quan sát thực tế và trao đổi, tôi nhận thấy tỉ lệ học sinh tập trung 
chú ý trong giờ học còn quá thấp. Điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng lúc, với mục đích hỗ trợ các con tiếp tục giữ được nền nếp học tập, rèn luyện trong thời 
gian ở nhà. Nhà trường đã đẩy mạnh việc học dạy học online trên các phần mềm như : 
Zoom, Classic, Quizizz và Microsoft Teams... qua đây bản thân tôi xây dựng cho học 
sinh những thói quen, cách học hợp lí có trật tự để mang lại hiệu quả cao trong học tập 
nhất là trong học Toán.
 Đầu tiên khi tham gia vào lớp học online bản thân tôi có những qui định đối với 
lớp một cách rỏ ràng và cụ thể. Qua đó học sinh sẽ nắm bắt được các qui định để thực 
hiện cho tốt để nâng cao chất lượng dạy và học của cô và trò trong việc dạy học online 
cụ thể là:
 + Học sinh ngồi vào bàn học trước 15 phút chuẩn bị máy tính cá nhân hoặc điện 
thoại, đăng nhập sẵn tài khoản vào lớp học. Nghỉ học hoặc vào muộn PHHS phải xin 
phép GVCN và GVBM.
 + Học sinh phải dùng tên thật của mình trong suốt quá trình học trực tuyến.
 + Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ và tài liệu theo yêu cầu.
 + Học sinh bật/tắt camera và microphone theo sự chỉ dẫn của thầy cô trong lớp.
 + Tuyệt đối KHÔNG CHAT những nội dung không liên quan đến bài học trên cửa 
sổ Zoom làm gián đoạn việc dạy của thầy cô và ảnh hưởng tới lớp học. Nếu có ý kiến gì 
các con giơ tay, bật mic và trao đổi trực tiếp với thầy cô con nào vi phạm sẽ được mời ra 
khỏi lớp. Tuyệt đối không nói leo khi thầy/cô giảng bài.
 + Đề nghị các con ăn uống, đi vệ sinh trước khi vào lớp. Khi đã vào phòng học 
tuyệt đối không xin đi vệ sinh hay ăn uống phản cảm.
 + Học sinh mặc trang phục nghiêm chỉnh. Không mặc áo mai ô, đồ ngủ...
 + Tuyệt đối không cho ID cho các bạn trường khác hoặc người lạ vào trong lớp học.
 Công tác chuẩn bị của giáo viên thể hiện rõ qua việc soạn kế hoạch bài dạy, phương 
pháp lên lớp, đồ dùng dạy học,.. .Muốn giảng dạy tốt thì trước khi lên lớp giáo viên cần 
nghiên cứu kĩ nội dung bài, hiểu rõ ý đồ của sách giáo khoa, lựa chọn phương pháp, hình 
thức tổ chức dạy học nhằm phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của học sinh. Cụ 
thể trong kế hoạch bài dạy phải thể hiện rõ hoạt động của thầy và hoạt động của trò, phải 
chú ý đến các đối tượng học sinh để đưa ra các tình huống, câu hỏi hợp lí cho từng đối 
tượng giỏi, khá, trung bình, yếu.
 Phân thời gian hợp lí cho từng hoạt động. Để các em dễ nhận biết kiến thức, tôi áp dụng triệt để phương pháp trực quan. Từ 
việc cho các em quan sát cụ thể để các em phát hiện và ghi nhớ nội dung kiến thức.
Ví dụ: Trang 22- SGK Toán Cánh Diều (miệng đọc dấu bé, tay viết dấu lớn mặc dù nhận biết dấu tốt)
- Không bị nhầm lẫn dấu nhưng không chọn được dấu để điền cho đúng (không hiểu 
bản chất thực của dấu và số lượng)
Để hạn chế điều này, tôi giúp học sinh phân biệt bằng cách co cánh tay của mình hoặc 
gắn với hình ảnh chú cá sấu khi hướng dẫn các em điền dấu để học sinh dễ nhớ hơn. 
Ngoài ra, giáo viên có thể cho học sinh sao chép dấu lớn, dấu bé: trên giấy, trên cát, xếp 
que tính, que tăm.........................................Một trong những hoạt động cực kỳ tốt
cho việc hình dung và in vào đầu trẻ là chơi trò dùng ngón tay và vẽ một dấu lớn/ bé 
trên không.
 Hình ảnh minh họa tôi sử dụng Phương pháp “Cá sấu tham ăn”.
 Tôi vẽ miệng của con con cá sấu tham ăn, số nào to thì nó ăn số đó.
Ví dụ: Bài 2 - Sách giáo khoa Toán 1 Cánh Diều trang 25.
 2 2 2
 2 (T) 3 3 PH 0 
 Tôi cho học sinh quan sát từng hình,hỏi: Số xẻng như thế nào với số xô? Học 
sinh thực hiện lập tương ứng mỗi chiếc xẻng với một chiếc xô thấy thừa một chiếc xô. 
Vậy số xẻng ít hơn số xô.
Tôi hỏi tiếp: Vậy bạn cá sấu sẽ ăn phần nào? Học sinh trả lời: Cá sấu ăn phần có số lượng